Tarım İşletmeleri Genel Müdürü Ayşe Ayşin Işıkgece, komisyonda yaptığı konuşmada, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) ile birlikte sebze tohumculuğunda önemli bir proje yürüttüklerini, bu projeyle Türkiye'nin ihtiyacı olan sebze tohumculuğunun yerel üreticilerden karşılanması için Antalya'da 11 modern serada en temel sebzelerin tohum üretimini gerçekleştirdiklerini anlattı. Bu tohumların bayiler ve internet siteleri üzerinden satışını gerçekleştirdiklerini belirten Işıkgece, bu projenin, sebze tohumculuğunda yüzde 100 milli üretim yapılması nedeniyle büyük önem taşıdığını söyledi.
Işıkgece, kenevir üretim çalışmaları bulunduğunu da aktarırken, yerli ve milli kenevir çeşidi olan Narlısaray'ın çoğaltılmasıyla ilgili işlemleri yürüttüklerini bildirdi. Narlısaray çeşidinin tescil çalışmalarını da yürüttüklerini dile getiren Işıkgece, "Önümüzdeki yılın başlarında tescil işlemleri de bitecek. 2019'ta 10 tonluk üretim vardı. Bu yıl 60 tonluk üretim gerçekleşmiş olacak. Gelecek sene 80 tonluk üretim yapmayı düşünüyoruz." diye konuştu.
Yerel Tohum Projesi kapsamında köylünün elindeki ata tohumu özelliği taşıyan tohumların toplandığını da anlatan Işıkgece, "Bu tohumlar, geleceğe bırakmamız gereken miras. Bu tohumların teknik çalışmalarını da yapıyoruz. Bunların çoğaltılması ve ticarete kazandırılmasıyla ilgili de projeler yapıyoruz. Bu ürünler sofralara da girmeye başladı." ifadesini kullandı.
Işıkgece, boğa sperması üretimine yönelik çalışmaları da anlatırken, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Türkiye'nin ihtiyacı olan hastalıklardan ari boğa spermalarını hem yurt içi hem de dışına satıyoruz. Bu konunda piyasa lideriyiz. Malatya Sultansuyu'ndaki işletmemiz ülkenin bir numarası. Bu üretimi 2019'da 700 bin doza, bu sene 750 bin doza çıkardık, 2021 yılında 1 milyon doz üretim gerçekleşmiş olacak. Toplamda 4 milyon dozluk ithalat var. Bu dozu Türkiye üretimlerinden karşılanmasıyla ilgili çalışmalarımızı geliştiriyoruz."
Safkan Arap atçılığı faaliyetlerinin önemine işaret eden Işıkgece, "Türkiye'de değil dünyada da yüzde 33 pay ve 1250 başla önemli bir pastayı elimizde bulunduruyoruz. Dünyada lideriz. At varlığımız 2019'da 1226 iken, 2020'de 1250 oldu, 2021 için ise 1455 gibi bir hedefimiz var. Sahalarda koşan atların yüzde 23'ü TİGEM kökenli. Burada dağıtılan ikramiyelerin yüzde 42'si TİGEM atlarından kaynaklanıyor. 6 müzayedeyle bu atların satışını gerçekleştiriyoruz. 76 bin lira olan ortalama tay fiyatı da 136 bin liraya yükseldi. Bu da kalitemizi gösteriyor." değerlendirmesinde bulundu.
Işıkgece, bu yıl gerçekleştirilen yatırım çalışmalarına yönelik de şu bilgileri verdi:
"2020 yılında 60 bin dekarlık alanda modern sulama tesisleri açtık, 23 bin dekarlık alan da bu tesisler hazır hale geldi. Onun da açılışı çok yakın zamanda yapılacak. Ceylanpınar işletmemizdeki elektrik kullanımımızı minimize etmek için çok büyük bir projeyi hayata geçiriyoruz. Yüzde 100 yerli ve milli Milli Güneş Enerjisi Santrali (MİLGES) projemiz var. Bunu TÜBİTAK'la birlikte gerçekleştirdik. Bunun açılışı da bu ay yapılacak. Çok önemli bir güneş enerjisi sistemi ve kurulu gücü 6 megavat. 112 dekar alanda güneş enerjisi sistemleri kuruldu. Maliyetin yüzde 4'ü TİGEM, yüzde 96'sı TÜBİTAK tarafından karşılandı."
Türkiye'nin Sudan'da kiraladığı tarım arazisine yönelik milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Işıkgece, "Türkiye'de üretilemeyen soya ve susam gibi çeşitler için yola çıkmıştık. Oradaki siyasi karışıklık ve bazı değişiklikler nedeniyle şu anda burada bir yatırım yapılmadı ya da kira ödenmedi. Bürokrasi anlaşmalarının tamamlanması gibi eksiklikler var. Göreve yeni gelmiş kişilerle görüşmeler devam ediyor. Buraya yapılmış bir masraf yok." dedi.
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Mustafa Aksu da katkılarından dolayı milletvekillerine teşekkür ederken, gruplar halinde milletvekilleriyle bir araya gelerek daha detaylı olarak konuların ele alınmasını sağlayacaklarını söyledi.
Görüş ve önerilerin sunulmasından sonra TİGEM'in 2017 ve 2018 yılı bilanço hesapları ibra edildi.
(VŞ)
