Başkan Joe Biden ve Irak Başbakanı Mustafa El Kazımi, Beyaz Saray'da ABD ve Irak arasında stratejik diyalog kurma çabaları kapsamında gerçekleştirdikleri ilk yüz yüze görüşmede, 2021 yılı sonuna kadar ABD'nin Irak'taki muharebe misyonunun resmi olarak sonlandırılması için anlaşmaya vardı. ABD güçleri, 18 yıldan uzun süredir Irak'ta bulunuyor.
Başkan Biden, Ağustos ayı sonuna kadar Afganistan'da bulunan son ABD askerlerinin de çekilmesinin yanı sıra Irak'tan da çıkarak eski Başkan George W. Bush döneminde başlayan iki savaşta ABD'nin yürüttüğü muharebe misyonlarını noktalıyor.
Başkan Biden, "Irak'taki rolümüz; eğitime, desteğe ve yardıma devam etmeyi, IŞİD ortaya çıktıkça mücadeleye destek sağlamayı kapsayacak. Ancak bu yıl sonundan itibaren muharebede yer almayacağız" şeklinde konuştu.
Irak'ta şu anda IŞİD kalıntılarıyla mücadeleye odaklanan 2 bin 500 ABD askeri bulunuyor. ABD'nin Irak'taki misyonu bundan böyle tamamen eğitime ve Irak ordusuna kendini savunma konusunda danışmanlık verilmesine yoğunlaşacak.
Bu odak değişikliğinin, ABD'nin daha önce Iraklı güçleri eğitime yöneltmesi nedeniyle büyük bir etkisi olması beklenmiyor.
ABD liderliğindeki koalisyon, 2003 yılının Mart ayında, dönemin Irak lideri Saddam Hüseyin'in kitle imha silahlarına sahip olduğu suçlamalarına dayanarak Irak'ı işgal etmişti. Saddam Hüseyin iktidardan indirilmiş, ancak Irak'ta kitle imha silahı bulunamamıştı.
ABD'nin Irak'ta yürüttüğü misyon son yıllarda Irak ve Suriye'deki IŞİD militanlarının yenilgiye uğratılmasına odaklanmıştı.
Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, Başbakan Kazımi'nin ziyaretinden önce yaptığı açıklamada, "Hiç kimse misyonun başarıyla sona erdirildiğini söylemeyecek. Amaç, IŞİD'in uğratıldığı yenilginin sürdürülmesidir" şeklinde konuştu.
Yetkili, "Misyonun başarıyla sona erdirildiği söylenmeyecek" şeklindeki sözleriyle, 1 Mayıs 2003 tarihinde dönemin ABD Başkanı George W. Bush'un uçak gemisi USS Abraham Lincoln üzerinde Irak'daki ana muharebe operasyonlarının sona erdirildiği açıklaması yaptığı sırada açılan "Misyon Tamamlandı" pankartına atıfta bulundu.
Yetkili, "Apache helikopterlerinin muharebede kullanıldığı, ABD özel güçlerinin rutin operasyonlar yaptığı döneme bakarsak ciddi bir evrim geçirdiğimizi görürüz. Bu yılın sonunda resmi olarak danışmanlık ve kapasite arttırıcı bir rol üstlenmek için iyi bir konumda olacağımızı düşünüyoruz" dedi.
Irak ve Suriye'de görev yapan ABD'li diplomatlar ve askerler, bu ay üç roket ve silahlı insansız hava aracının hedefi olmuştu. Uzmanlar, bu saldırıların, İran tarafından desteklenen milis güçlerin yürüttüğü kampanyanın parçası olduğuna inanıyor.
Biden yönetimi yetkilisi, danışmanlık ve eğitim görevi için Irak'ta kaç ABD askeri kalacağı konusunda açıklama yapmadı.
ABD'ye karşı dostane bir yaklaşım sergilediği görülen Kazımi, İran'dan destek alan milislerin gücünü kontrol altına almaya çalışıyor. Ancak Kazımi hükümeti, Haziran ayı sonunda ABD'nin Suriye-Irak sınırında İran destekli savaşçılara hava saldırısını kınamış, saldırıyı Irak'ın egemenliğinin ihlali olarak tanımlamıştı.
ABD ve Irak arasında sağlık, enerji ve askeri olmayan diğer konularda anlaşmalar yapılması da öngörülüyor.
Biden yönetimi ayrıca ABD'nin aşı paylaşım platformu COVAX aracılığıyla Irak'a 500 bin doz Pfizer/BioNTech aşısı sağlamayı planladığını da açıkladı. Başkan Biden, aşıların birkaç hafta içinde Irak'a gönderilmesinin planlandığını kaydetti.
ABD ayrıca Irak'ta Ekim ayında yapılacak seçimlerde gözlemci rolü üstlenecek Birleşmiş Milletler'e yardım amacıyla 5 milyon 200 bin dolar mali destek sağlayacak. Başkan Biden, seçimler konusunda, "Ekim ayında yapılacak seçimleri dört gözle bekliyoruz" ifadesini kullandı.(Kaynak:VOA)
(VŞ)
