Fonun geçen Şubat ayında çıkan kanunla sınırsız borçlanma yetkisine sahip olduğuna dikkat çeken Budak, “Başında Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’ın olduğu Varlık Fonu, hem sınırsız borçlanabiliyor hem Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi değil hem de Sayıştay denetiminden muaf. Şeffaflıktan ve denetimden uzak olunca hangi işlemi nasıl yaptıklarını ne Meclis ne de millet biliyor. Milletin malını millete sormadan keyfi bir şekilde satıyorlar ya da zarar eder hale getirip içini boşaltıyorlar. Varlık Fonu artık Türkiye’nin kara deliği haline gelmiştir” dedi.
Budak ve 21 CHP milletvekilinin imzasıyla TBMM Başkanlığına verilen Meclis Araştırma Önergesinin gerekçesinde şu ifadelere yer verildi:
“Türkiye Varlık Fonu içerisinde yer alan şirketlerin bilançoları incelendiğinde, BOTAŞ, PTT ve ÇAYKUR’un 2019 yılını sırasıyla 5 milyar 613 milyon lira, 1 milyar 218 milyon lira ve 635 milyon lira zararla kapattıkları anlaşılmaktadır. Bu kurumlar içerisinde BOTAŞ’ın 2016 yılı karı 8.9 milyar lira iken, Varlık Fonu’na devrinin ardından 2018 yılında 2.4 milyar lira, 2019 yılında 5.6 milyar lira zarar açıklaması araştırılmaya muhtaçtır. Ayrıca Fon bünyesinde bulunan kamu bankalarının karlarının da 2019 yılı içerisinde önemli oranlarda düştüğü görülmektedir. 2018 yılında 2,5 milyar lira kar elde eden Halk Bankası’nın 2019 yılı karı 1,7 milyar liraya, 7,9 milyar lira kar elde eden Ziraat Bankası’nın karı 6,1 milyar liraya düşmüştür. Aynı şekilde 2018 yılı karı 5,7 milyar lira olan TPAO’nun 2019 yılı karı yüzde 80 azalarak 1.2 milyar liraya gerilemiştir.
Türkiye’nin stratejik varlıklarını geliştirme ve değerlerini artırmak iddiasıyla kurulan Varlık Fonu’nun yönetimindeki şirketlerin her geçen gün varlıklarının eridiği, karlarının azaldığı ve borçluluklarının arttığı görülmektedir. Varlık Fonu adeta şeffaflıktan uzak bir kara deliğe dönüşmektedir. Tüm dünyayı saran pandemi nedeniyle de Fon içerisindeki şirketlerin zor durumda kalacakları görülmüştür. 2019 yılında 5 milyar lira vergi öncesi kar açıklayan THY, 2020 yılının ilk dokuz ayında 5.2 milyar lira zarar açıklamıştır.
FONUN KARI YÜZDE 48 GERILEDI, BORÇLARI YÜZDE 46 ARTTI
Türkiye Varlık Fonunun açıkladığı 2019 faaliyet raporuna göre, fon içerisinde bulunan şirketlerinin bilançolarının pandemi öncesinde bozulmaya başladığı görülmektedir. Fonun net kârı, 2019'da bir önceki yıla göre yüzde 48,3 düşüşle 8 milyar 854 milyon liraya gerilemiştir. Dönem net karının düşmesine ek olarak, aynı dönemde TVF’nin finans sektörü dışı borçları da yüzde 46 artarak 284 milyar liraya yükselmiştir.
DENETİM RAPORLARI ZAMANINDA GÖNDERİLMİYOR
Ekim ayında sunulması gereken 2018 yılı denetim raporu TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunulmadan 2019 yılı tamamlanmıştır. Raporlar ancak 5 ay sonra Mart 2020’de TBMM’ye ulaşmış, pandemi başlangıcı olması nedeniyle alelacele görüşülebilmiştir. 2019 yılı raporları ise aralık ayına girmiş olmamıza rağmen henüz TBMM’ye ulaşmamıştır. Söz konusu raporların Meclise mümkün olduğunca geç sunulup, oldu bittiye getirilmesini, şirketin denetimden kaçma isteğinin bir yansıması olarak değerlendiriyoruz.”(CO)
