Prof. Dr. Özer OZANKAYA


PROF. BERNARD LEWİS


Orta-Doğu Tarihi uzmanı, Türkiye´de 1959´da yayınladığı ?The Emergence of Moden Turkey? adlı değerli araştırma kitabıyla olumlu ün yapan, ?Atatürk nişan?yla ödüllendirilmiş olan Prof. Bernard Lewis yüz yılı bulan yaşam süremi son bularak dünyamızdan göçtü.

Sevenlerine baş sağlığı dilerim.

Ben tarihçi değilim; toplumbilimciyim (sosyolog). Bernard Lewis´in sözünü ettiğim kitabını dikkatle incelemiş olduğum gibi, kendisiyle 1998 yılında, TV yapımcı-yönetmen Filiz Ozankaya´nın ?DÜNYA DÜŞÜNÜRLERİ GÖZÜYLE ATATÜRK VE CUMHURİYETİ? adlı TV dizi programı dolayısıyla, aynı adla çıkan kitabımda yayınladığım ayrıntılı bir görüşme de yapmış bulunuyorum.

Prof. Lewis´in gerek bu görüşme sırasında, Atatürk´e ve Cumhuriyetine çok belirgin övgüler yaparken, bir yandan da "kamu"ya (!) duyurmak isteyip benim ek sorularım karşısında geriye alır gibi görünmek durumunda kaldığı "ön-yargılı" görüşleri, gerekse aynı tarihlerde yapılan Türk Sosyal Bilimler Kongresi´nde bir Atatürk Türkiyesi karşıtı BOP kalemşoru Erich Zürcher´in Atatürk´e ve Misak-ı Milli´ye bilim dışı saldırısı sırasında takındığı üzüntü verici duruşa ilişkin gözlemim ve , İsrail Başbakanı´nın O´na ?sonsuz minnet duyduğunu? açıklaması üzerine, bu notu yazmayı gerekli buldum.

Birincisinden başlayayım: TRT´de yayınlanan görüşmemizde, II. Abdülhamit döneminde bir takım yeni okulların açılmasını, bu okullarda özgürlük kavramına yer verilmeyişini göz ardı ederek, Cumhuriyet eğitiminin temellerinin atılması öneminde sayması, Cumhuriyet eğitiminin demokratik, laik niteliğini göz ardı etmesi! Yine aynı görüşmede dil ve yazı devrimini "zararlı" sayan görüşe göz kırpması, Türk dilini Arapça-Farsça boyunduruğundan kurtarıp bilim, yasa, hukuk, yönetim, sanat ... dili yaparak Türk ulusunu aralarında uçurum bulunan konuşulan ve yazılan dil ayrılığından kurtarışını göz ardı etmesi! 

Oysa gerek eğitim devrimi, gerekse dil devrimi, Türk ulusunun gerçek anlamında bağımsızlaşmasının olmazsa olmaz koşullarıydı. (Bknz.:Özer Ozankaya, DÜNYA DÜŞÜNÜRLERİ GÖZÜYLE ATATÜRK VE CUMHURİYETİ, T. İş Bankası Yay.)

İkincisine gelince ODTÜ´deki Türk Sosyal Bilimler Kongresi´nde BOP´çu Erich Zürcher, Bernard Lewis´in de hazır bulunduğu açış oturumunda, Misak-ı Milli´nin silah gücüyle dayatılmış bir ülke tanımı olduğu söyleyince, ilk sözü alarak Bernard Lewsi´in sözünü ettiğim araştırmasında "Anadolu´nun Türkleşmesinin 11. yüzyılda tamamlanmış olduğunu" belirttiğine işaret ettim. Lewis susmakla yetindi; oturum sonunda ise bana, rahatsızlığını belirtmek üzere, "Thanks for free advertisement!" (bedava reklamımı yaptığınız için teşekkürler!) dedi!?!

Bir kez daha belirteyim, ben tarihçi değilim; Bernard Lewis´in bilimsel niteliği üzerine, yalnızca, Çağdaş Türkiye´nin Doğuşu yapıtından çok yararlandığımı söylemekle yetinebilirim. Ama sözünü ettiğim gözlemlerim, Prof. Lewis´in, Türk Devriminin yalnız Türkiye için değil, hatta yalnız İslam dünyası ve sömürülen toplumlar için de değil, sömürgeciliğin kendileri için de yıkıcı, aşağılayıcı, çürütücü olduğunu göstermesi bakımından Batılı ülkeler için de "kurtarıcı" niteliğini belirtmediğini düşünüyorum.

ATATÜRK ÖDÜLÜ verilen Tarihçi Bernard Lewis´in, "TARİH YAZMAK, TARİH YAPMAK KADAR ÖNEMLİDİR. YAZAN, YAPANA DÜRÜSTLÜKLE BAĞLI KALMAZSA, DEĞİŞMEYEN GERÇEK İNSANLIĞI ŞAŞIRTICI BİR NİTELİK ALIR!" diyen ve bu uyarıyı 1930´ların başında Türk Tarih Kurumu´nun anlına yazdıran Atatürk´ü ve Türkiye Cumhuriyeti´ni tam bir bilimsellikle ve dünya barışı için taşıdığı yüksek değerin gerekli bilinciyle değerlendirebildiğini söyleyebilmek isterdim.

Tarih bilimi dünyasına baş sağlığı dilerim.

 

YAZARLAR

  • Salı 15.1 ° / 9.5 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Çarşamba 19.1 ° / 9.6 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Perşembe 16.4 ° / 10 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • BIST 100

    8718,11%-1,25
  • DOLAR

    32,33% 0,16
  • EURO

    35,17% -0,02
  • GRAM ALTIN

    2243,92% 0,03
  • Ç. ALTIN

    3950,05% 0,00