Mustafa Gazalcı -"Öğretmenin Not Defterinden"


ÖRNEK BİR EĞİTİM SİSTEMİ: KÖY ENSTİTÜLERİ?


Bu yıl 17 Nisan, Köy Enstitülerinin 77. kuruluş yıldönümüydü.

16 Nisan 2017 halkoylaması nedeniyle bu yılki kutlama günleri biraz ertelendi. 

Ankara´da üç kutlamaya katıldıktan sonra 22 Nisan 2017 tarihinde Zonguldak ADD ve Kültür Eğitim, Kültür Vakfı´nın çağrılısı olarak bu güzel ilimize gittik.

Burada hem 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramını hem de 17 Nisan Köy Enstitüleri´nin kuruluşunu kutladık.

                                      ***

Köy Enstitüleri kuruluş yıldönümü 17 Nisan, resmen adı konmamış bir eğitim bayramıdır.

Cumhuriyetin haklı olarak övündüğü, UNESCO´nun gelişmekte olan ülkelere bir eğitim modeli olarak önerdiği, İsviçre Eğitim Ansiklopedisine geçmiş bir sistemdir Köy Enstitüleri.

Kimilerinin ileri sürdüğü gibi zamanı geçmiş, uygulanıp bitmiş kurumlar değildir.

Ahmet Emin Yalman´ın dediği gibi ?Yarının Türkiye´sine Seyahat?tir.  

                                      ***

Köy Enstitüsü sistemi sayesinde; 17 bin 346 öğretmen, 8 bin 675 eğitmen, bin 599 sağlık memuru, 213 yüksek köy enstitülü yetiştirildi. 

Köy Enstitüleri sistemi özgün ilkeleriyle yaklaşık on yıl  uygulanabildi.

Tam verimli olacağı bir dönemde ne yazık ki kapatılıp, yeniden ezberci, tüketici eğitim sistemine dönüldü.

Bugün de Köy Enstitüleri sisteminden yararlanacağımız eğitim ilkeleri

vardır. Yer ki içtenlikle istensin?            

                                           ***

Köy Enstitülerinde Özgür Okuma

Köy Enstitülerinde ders dışı özgür okumaya büyük önem verilirdi. Hemen her sınıfta bir sınıf kitaplığı, her enstitüde de zengin bir kitaplık vardı.

Öğrenciler bu kitaplıklarda klasikler dahil, sanat ve bilim alanında yayımlanmış birçok kitabı okuyarak hem kendilerini geliştirir, eksiklerini giderir hem de araştırma yapabilirdi.

Köy Enstitüleri Sistemi Mezunları Üzerine Bir Araştırma kitabını hazırlarken, Hasan Âli Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç döneminde kurulan 20 Köy Enstitüsünden 165 mezuna anketle ?öğrenciliğiniz sırasında hangi tür kitapları okuduğu sorduk, şu yanıt aldık:

Klasikler                       87

Roman                          64

Mesleki (eğitim)           44

Hikâye                          37

Toplumsal içerikli        25

Şiir                               16

Diğer (bilimsel, felsefe, gezi, anı, tiyatro vb) 31

                            ***   

Bugün bırakın liseleri, üniversitelerde bir sormaca yapılsa öğrenciler bu yazarların kaçının adını bilir, bunlardan kaç kitap okumuştur?

Okullarındaki ?varsa- kitaplarından yararlanıyorlar mı? Testlerden başlarını kaldırıp ders dışı bir roman, öykü, araştırma, bilim üzerine yazılmış kitapları okuyabiliyor mu?

Köy Enstitülerinden özgür okuma, yazma alışkanlığı ülkemize birçok yazar, araştırmacı, sanatçı kazandırdı. Kamuoyunun yakından bildiği Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Mehmet Başaran, Mahmut Makal, Dursun Akçam, Ali Yüce, Ümit Kaftancıoğlu, Osman Bolulu, Adnan Binyazar, Yusuf Ziya Bahadınlı, Pakize Türkoğlu, Emin Özdemir gibi onlarca şair, yazar, sanatçı yetiştirdi.

                            ***

Köy Enstitüleri Sistemini Araştırma Enstitüsü

Yapılacak işlerden birisi, Köy Enstitüleri sisteminden sürekli yararlanma için çağdaş ülkelerde benzeri görüldüğü gibi özerk çalışan, devlet destekli bir araştırma enstitüsü kurulmasıdır.  

Yasayla kurulacak bu enstitünün araştırmalarından, önerilerinden eğitimimizin bütün aşamaları, hatta başka ülkelerin insanları yararlanmalıdır.

Bu konuda uzman ve ilgili kuruluşların katkılarıyla 2007 yılında CHP´li 45 milletvekili ?Köy Enstitüleri Sistemini Araştırma Enstitüsü? adlı bir yasa önerisini TBMM´ye vermiştik. 

Uygun bir iktidar ortamı yakalandığında bu öneri güncelleştirilerek yenilenebilir. 

                                      ***

Köy Enstitüleri ruhu insana olaylara akılla, umutla, sanatla bakmayı öğretir.

16 Nisan 2017 halkoylamasında yasa, hukuk çiğnenerek elde edilen sonuç, geleceğe dönük umutlarımızı söndürmemeli.

Tam tersine, umutlandırmalı bizi.

Çalışmalar sırasında oluşan büyük Cumhuriyetçi, yurtsever, demokrasi yumağı dağıtmadan büyütmeliyiz.

Asıl güzel, güneşli günler önümüzdedir.

 

Not: Bütün okurların, işçilerin, çalışanların 1 Mayıs emek bayramını kutluyorum.

YAZARLAR

  • Salı 15.1 ° / 9.5 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Çarşamba 19.1 ° / 9.6 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Perşembe 16.4 ° / 10 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • BIST 100

    8828,70%-0,62
  • DOLAR

    32,29% 0,55
  • EURO

    35,19% 0,29
  • GRAM ALTIN

    2238,56% 0,53
  • Ç. ALTIN

    3895,90% 0,00