İlhan ALPER


NÂZIM´A MERHABA


            Daha dün bir Balkan ülkesinin parlemontosunda onun şiirlerinden birkaç dize okundu. ?Anadolu´da bir çınar gölgesi´ne fit olan ustamızla gurur duyduk bir kez daha? Nâzım Hikmet´in doğum tarihini de sessiz sedasız geçtiğimizi algıladıK? 15 Ocak 1902? 114 koca yıl geçmiş aradan. Selânik doğumlu usta; umduğu, Anadolu´da bir çınar gölgesi bulamadı ya koca usta, Novodevici mezarındaki toprağı bol olsun.

?Romantik devrimci? ya da ?romantik kominist? olarak da tanınan koca şair; yazar, romancı, anı yazarı, 50 dile çevrilmiş şiirleri. Sayısız ödüller almış dünyanın her tarafından. Ama en büyük ödülü evrenselleşmesi, dildeki varlığı. Ömrü hapislerde, sürgünlerde geçen ?vatana ihanet? damgası yiyen şairin sinemada da çalışmaları olmuş. Bir afişte görmüştük? Senaryosunu ve yönetmenliğini yaptığı ?Güneşe Doğru? adlı bir film afişiydi. Bir Yeşilçam emekçisi, kitabında onu Yeşilçam´da gördüğünü yazmıştı. Sanırım o hapishene dokulu yasaklık, sürgün yıllarında sinemaya da takılan usta  Orhan Selim, Ahmet Oğuz, Mümtaz Osman, Ercüment Er mahlaslarıyla da yazmış.

            Nâzım Hikmet Ran Selanikli ya, Atatürk´ün de hemşerisi. Vâlâ Nureddin ile birlikte Kurtuluş Savaşı´na katılmışlar, Atatürk´ü sevmiyor değil yani ama gerçek mi, değil mi onu da bilemeyiz, onu sofrasına davet eden Atatürk için ?Ben deniz kızı Eftelya değilim?? dediği söylenir. Sonuçta doğal yani asaletli bir asilikle şairliği seçen biri için, demiştim, Milli Mücadele´ye katılan bir ozan Nâzım. Dillerde dolaşan diğer bir söz, Atatürk´ün, onun için; ?Onu öldüreceksin, önünde hüngür hüngür ağlayacaksın? gibi bir söylenti çok zaman öncesinden aklımda kalan. Dediğim gibi gerçekliği belirsiz bu söylentilerin. Yanlış da olabilir. Uydurulmuş ya da farklı amaçlar için çıkarılmış söylentiler de olabilir. Ve doğru olsa bile, şimdi 12 Eylül sonrasında astığımız o delikanlılar için hüngür hüngür ağlamıyor muyuz sessizliğin sesiyle?

            Erenköy mekânlı bir kitaptan anımsıyorum Celile Hanım ile Yahya Kemal arasındaki aşkı. Ona da bir baktuım (Vikipedi), Nâzım ile Oktay Rıfat kuzenler? Rıfat´ın annesi Münevver Hanım Nâzım´ın teyzesi oluyor. Nâzım´ın hala oğlu Celalettin Ezine adlı bir yazar; Yazar Memet Fuat ise Nâzım´ın üvey oğlu. Diğer bir ilginç nokta? Celile Hanım´ın babası Hasan Enver Paşa ?Eski ve Yeni Türkler? adlı önemli bir kitap yazmış. Nâzım´ın büyük babası ise şair Nâzım Paşa; Celile Hanım´ın dedesi Mehmet Ali Paşa ise Almanca, Fransızca, Yunanca, Farsça ve Arapça dillerinde şiirler yazan biri. İşte size Nâzım ? Nasıl sanatçı bir aile, nasıl dolu dolu. Mehmet Ali Paşa´nın ise babası bir Alman müzisyen olan Karl adlı bir gemi miçosu çocukken, Türkiye´ye sığındığını da bir büyük gazetenin haberi olarak anımsıyorum yanılmıyorsam. 

DAVET

Dörtnala gelip Uzak Asya´dan

Akdeniz´e bir kısrak başı gibi uzanan

                               bu memleket, bizim.

Bilekler kan içinde, dişler kenetli, ayaklar çıplak

ve ipek bir halıya benziyen toprak,

                               bu cehennem, bu cennet bizim.

Kapansın el kapıları, bir daha açılmasın,

yok edin insanın insana kulluğunu,

                               bu dâvet bizim....

Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür

ve bir orman gibi kardeşçesine,

                               bu hasret bizim...

                                   Nazım Hikmet

*(21.03.2015)

YAZARLAR

  • Salı 15.1 ° / 9.5 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Çarşamba 19.1 ° / 9.6 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Perşembe 16.4 ° / 10 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • BIST 100

    8828,70%-0,62
  • DOLAR

    32,29% 0,55
  • EURO

    35,19% 0,29
  • GRAM ALTIN

    2238,56% 0,53
  • Ç. ALTIN

    3895,90% 0,00