Matematik şaşkınlık yaratabilir, zorluklar çıkarabilir, çözümden doğan bir tatmin sunabilir, bir formülün özlü ifadesini beraberinde getirebilir. Ama güzellik sunabilir mi?
“Matematik güzeldir” sözü çarpım tabloları ve yüzdelerle uğraşan bir okul çocuğuna pek bir şey ifade etmeyecektir. Antik Yunan filozofu Platon (MÖ 427-347) ’un “Güzellik görenin gözlerindedir” ifadesini anımsayalım.
Matematik, müzik, sanat ve mimariyi oran, simetri ve perspektifle beslemektedir. Matematik te kendine özgü bir biçimde estetik ilkeler üzerine kurulmuştur. Matematiğin kendi iç estetiği bulunur. Matematikçiler estetik nedenlerle matematik yaparlar. Her yaratıcı matematikçi matematiğin estetik deneyimini sezgisel olarak bilir
ABD li Emekli Matematik Profesörü ve “Matematik Sanatı” adlı kitabın yazarı Jerry P. King’ e göre “Matematiğe hak ettiği önemi kazandıran şey ise matematiksel doğruların bize gerçeklik hakkında verdiği bilgilerdir” Matematik Sanatı kitabı, matematiğin güzelliğini ve gücünü algılamadan insanın entelektüel ve estetik yaşamının tam olamayacağını göstermeyi amaçlayan bir kitaptır.
Matematik: pür matematik ve uygulamalı matematik olarak ikiye ayrılır. Matematiğin çok soyut kavramları bile zaman içinde uygulama alanı bulabiliyor. Pür matematikçi matematik yaratmak için yaşar; uygulamalı matematikçi gerçek dünya problemlerini çözmek amacıyla matematiği kullanmak için vardır. Şimdi bazı ünlü bilim insanlarının matematikle ilgili sözlerini paylaşacağım.
Ünlü düşünür, filozof ve matematikçi Bertrand Russel(1872-1970)’ e göre “ Matematik doğru algılandığında yalnız gerçeği değil, bir heykeldeki türden yüceltilmiş, donuk ve süssüz bir güzelliği de içerir”. İngiliz matematikçi Arthur Cayley ‘e göre (1821 - 1895). “Başka her şey de olduğu gibi matematiksel bir teori için de geçerlidir; güzellik algılanabilir ama açıklanamaz.". Açıklamak ne kadar zor olsa da güzelliğe karşı estetik bir duyarlık bilim insanları ve matematikçileri motive eden güçlü bir etken olmuştur.
Matematik bilmeyen, matematik öğrenmek istemeyen bir kafa, matematiğe direnç gösteren bir beyin, doğru düşünemez, tutarlı karar veremez ve evrensel anlamda, insanlığın sırtında bir yük olarak kalmaya devam eder. Bir toplumun gelişmesi, çağdaş toplumlar arasındaki yerini almasında temel öge, analitik düşünen kuşaklar yetiştirmektir
Analitik düşünme: Bir konuyu tümden gelim yöntemi ile alt konularae ayırmak ve her konuyu ayrıca değerlendirmek analitik düşünce yeteneğidir. Konular küçük parçalara ayrılır. Çünkü parçadan bütüne uzanan bir çözüm geliştirilir. Bu yeteneğe sahip olan bireyler karmaşık sorunları çok pratik bir şekilde çözebilir.
MATEMATİK SEVMEYEN ÇOCUK: Hristiyan ülkelerden birinde yaşayan bir çocuk matematikten hep sıfır almaktadır. Ailesi de çocuğu bir faydası olur diye Katolik kilisesine gönderir. Bundan sonra çocuk matematik dersi dâhil tüm derslerden hep pekiyi almaya başlar.
Bu duruma şaşıran ailesi çocuğa sorar: “Ne değişti?”
Çocuk cevap verir: “ Artı işaretine çivilerle çakılmış adamı görünce durumun ciddiyetini anladım.”
Matematik tamamıyla doğadan bağımsızmı dır?
Günümüzün ileri teknolojisine matematik sayesinde eriştiğimiz göz önüne alınırsa matematiğin tamamıyla doğadan bağımsız olmadığı da belli oluyor. Bu da matematiğin doğayı kavrayabildiğini, tanımlayabildiğini, doğanın yasalarını gerçeğe oldukça bağlı kalarak kağıda dökebildiğini gösteriyor. Matematiksel kavramlar başlangıçta doğal nesnelerden esinlenmişlerdir; çünkü matematik doğayı anlama çabası olarak gelişmiştir.
Matematiğin, insanlığın bugünkü uygarlık düzeyine ulaşmasında ve toplumların zenginleşmesinde çok önemli bir yere sahip olduğu bilinen ve bu çağda artık kanıtlanması gerekmeyen bir gerçektir. Her türlü ileri teknoloji ürününde matematiğin ve matematiksel araştırmaların “olmazsa olmaz” bir rol oynadığı açıktır. Bilgisayar, büyük veri ve istatistikte yaşanan devrimlerin matematiksel bilimlerin önemini daha da arttıracağını öngörmek zor değildir.
