Mustafa Gazalcı -"Öğretmenin Not Defterinden"


LOZAN´I ANLAMAK?


                                                     mgazalci@gmail.com, www.gazalci.net

         Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan´ın 29 Eylül 2016´da muhtarlar toplantısında Lozan´la ilgili sözlerini duyunca insan  şaşırıp kalıyor.

            Neymiş; birileri (Lozan) zafer diye yutturmaya çalışmış, bağırsan sesimizin duyulacağı Yunan adalarını biz Lozan´da vermişiz.

            Bunca sorun varken bu sözler de nereden çıktı şimdi.

            Üstelik daha iki ay önce Lozan´ı zafer, devletin tapusu diye övdüğü halde.  

            Bu nasıl yaklaşım? Bu nasıl tarih bilinci?

            Gündem değiştirmek için mi yapıyor? Başka bir amacı mı var Sayın Cumhurbaşkanının?

            Hani 15 Temmuz 2016 darbe girişiminden sonra her şey farklı olacaktı?

Başta kendisi olmak üzere değiştiğini söylemişti. Birlik, bütünlük, Yenikapı ruhu sözleri?

            Lozan anlaşması doksan yılı geçkin bir biçimde başarıyla yürürlükte.

Bu bile başlı başına bir başarı, sağlamlık değil mi?

            Atatürk´ün Lozan´la ilgili sözleri ortada:

            «Lozan Antlaşması, Türk milleti aleyhine, asırlardan beri hazırlanmış
ve Sevr Antlaşmasıyla tamamlandığı zannedilmiş, büyük bir suikastın yıkılışını ifade eden bir belgedir. Osmanlı devrine ait tarihe eşi geçmemiş bir siyasi zafer eseridir.
»

            Lozan´la ilgili bir sürü kaynak var. Başta Atatürk´ün Nutku, bir şey söylemeden önce açıp okumak gerekmez mi?

                                                            ***

            Bu tartışmalar yaşanınca 11 Mayıs 2013 tarihinde Yurt Gazetesinde  ?Lozan, Pembe Köşk ve Bir Mektup?? adlı yazı geldi aklımıza. O yazının kimi bölümleri şöyleydi:

            ?İnönü Vakfı, Pembe Köşk´te  her 23 Nisan´dan, 29 Ekimden sonra birer aylığına yılda iki kez yeni bir düzenlemeyle çıkıyor ziyaretçilerin karşısına.

            Bu yıl 90.yılı nedeniyle Lozan Barış Antlaşması öne çıkarılmış.       

                                                            ***

            Lozan,Türkiye Cumhuriyeti´nin bağımsızlığını dünyaya kabul ettiren temel bir barış antlaşması. Bağımsızlığımızın belgesi.

            90 yıldır dimdik ayakta.

            Pembe Köşk´ü gezerken bir kez daha düşünüyor insan.

            Parçalanmış Sevr haritası ile çetin görüşmeler sonucunda Kuvay-ı Milliye sınırları içerisinde kazanılmış bağımsız, bütün bir ülke.

***

            Sergilenecek eşyalar her zamanki gibi özenle seçilmiş.

            Bir telgraf makinesi dikkatimi çekiyor. Görüşmeler sırasında yaklaşık bin 500 telgraf çekilmiş?

            İnönü´nün giysileri, mührü, kullandığı eşyalar?

            Mustafa Kemal Atatürk´ün İsmet İnönü´ye yazdığı mektuplar.

            Her biri tarihi günlere götüren fotoğraflar?

                                                            ***

            Mısırlı ve İsviçreli Kelen ve Derso adlı sanatçıların Lozan´la ilgili karikatürleri?  

            İlk ve orta öğretim öğrencilerinin çizdikleri karikatürler de var.

            Hele ?Lozan Hatırası´  adını taşıyan çok güzel, çok anlamlı.İmzadan önce Türkiye kedi, yabancılar aslan olarak çizilmiş, barış antlaşmamasından sonra Türkiye aslan ötekiler birer kedi olmuş.

            Daha nice anlamlı çizimler var.

                                                ***

            Mösye Taeger adlı İsviçreli bir emlakçının 26 Temmuz 1922 tarihinde İsmet İnönü´ye yazdığı mektup dikkatimizi çekiyor.

            Mektubun bir bölümü şöyle:

            ?Ekselans İsmet Paşa,

            Lozan´ı terk etmeden önce acaba burada bir mülk edinmek ister misiniz?

            Elimde harika göl manzaralı, Alpleri ve Jüra dağlarını gören, ana caddeye 5 dakika uzaklıkta, güzel bir villa var. Modern konforla donatılmış 20 odalı çok sakin bir yerdedir ve müthiş panoramik konumu bulunur.?

            Paragöz Emlakçi, ?Siz sahip olamazsanız villayı satın alacak bir kimseyi tanıyor musunuz?? diye de eklemeyi unutmamış.

                                                ***

            Lozan´da İsmet İnönü´nün, nice çetin savaşımlar verdiğini birçok kaynaktan okuduk.  

            Emperyalistlere karşı savaş alanlarındakine benzer bir savaş.

            Kendilerine tanınan ayrıcalıkların sürmesi için her türlü güçlüğü çıkardılar. Bir ara görüşmeler kesildi.

                                                ***

            Emperyalistlerin karşısında bu kez kararlı, inançlı insanlar vardır.     Gürültüye, baskıya pabuç bırakmayan sonuna değin direnmeye kararlı bir kadro?

Onlar villa, mal, mülk peşinde olmadılar.

Aldıkları mülkü de Atatürk´ün yaptığı gibi yine millete, devlete verdiler.

Yabancı bankalarda, kafalarında ayrı hesapları olmadı.

Onlar İsviçre´den yurda dönüşlerinde göl manzaralı bir villanın değil, onurlu bir ülkenin tapusunu getirdiler.

Onun için İsmet Paşa, ?Lozan´ı imzaladığım an hayatımın en mutlu anıydı? der.                                                                 

Sanıyorum İsmet Paşa emlakçının mektubunu alınca gülümsemiş, yanıtlamaya bile gerek duymadan içinden ?Ben sonunda ülkemin bağımsızlık tapusunu aldım, bu bana yeter´ demiştir.?

 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 27. muhtarlar toplantısında Lozan´la ilgili sözlerini geri almalı, İsmet İnönü ve onunla birlikte Lozan´da görüşmelere katılanlardan özür dilemelidir.

 

 

             

 

YAZARLAR

  • Salı 15.1 ° / 9.5 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Çarşamba 19.1 ° / 9.6 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Perşembe 16.4 ° / 10 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • BIST 100

    8828,70%-0,62
  • DOLAR

    32,29% 0,55
  • EURO

    35,19% 0,29
  • GRAM ALTIN

    2238,56% 0,53
  • Ç. ALTIN

    3895,90% 0,00