Ahmet Yaşar Aktaş


Ekonominin Güzellikleri!

Gözden kaçan ya da gündeme düşmeyen ama günlük yaşamımız için de çok önemli olan konuları betimleyeceğimi yaklaşık bir ay önce, duyurmuştum; ilk üç haftada sağlık sorunlarını incelemiştik.


Amacımın da, gittikçe çalkalanıp sallanan ekonomik/toplumsal yaşamın doğurduğu sıkıntılar karşısında moralinizi güçlendirmek olduğunu dile getirmiştik. Ne var ki, önemsiz bir sağlık nedeniyle istemeyerek geçen hafta köşe yazıma ara verdim.

Bugün ekonomik yapımızın, veriler temelinde yabancı/yerli kurum/kuruluşlarca nasıl değerlendirildiğine bakacağız.

Dünya bankası’nın (DB) yayımladığı verilere göre, 197 ülke içerisinde en fazla kamu ihalesi alan ilk 10 şirketten beşi Türkiye’den… Hepsi de, her nedense, inşaat işinde… Kutlarız!

Yine DB’nın iş yapma kolaylığı endeksinde 33.üncü sıradayız! Özcesi, bürokrasi bilinen nedenlerden dolayı iş yapmayı kolaylaştırmıyor!

Satın alma gücü paritesi (değer eşitliği)  açısından Türkiye, 37 ülke arasında 29.uncu. Fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksindeyse, 37.inci sırayla en sondayız.

Şimdi gelin, yerli ve milli verilerimizin güzelliğine bir göz atalım.

Savurganlık ile borç bataklığı!!!

2019 için bütçe açığı, 80,6 milyar olarak hedeflenmişti ama 125 milyar TL olarak düzeltildi. Evdeki hesap pazara yine uymadı! Bütçe açığının ne kadar olacağını bile kestiremiyoruz! Ölçüsüz harcama, savurganlık (müsriflik) mı yapıyoruz?

Komik bir örnek ister misiniz? Meclis başkanlığı, milletvekillerinin son 2 yıllık telefon faturasının 1 milyon 600 bin lira olduğunu açıkladı. TBMM’de tabur lokantasını yıkıp yeniden 550 kişi kapasiteli lokanta yapılıyor. Millet açlıktan ölüyorken…

Türkiye’nin, vadesi gelen 176 milyar dolar borcu var. Tek adam rejimi dolar bazında, diğer ülkelere göre, daha yüksek faiz vermesine karşın borç bulmakta zorlanıyor, kriz de gittikçe büyüyor…

Türkiye’nin 2002-2019 arasında yabancılara ödediği faiz ne kadardır biliyor musunuz? 173 milyar 55 milyon dolar.

Londra’daki tefecilere saniyede verilen faiz, kaç dolar dersiniz? Bildiniz: 596 dolar.

Bir devlet, bütçesini yurttaşlardan topladığı vergilerle oluşturur. Yetmezse, yurt dışından/içinden borç alır. Borçları kapatmak için öncelikle vergileri yükseltir. Bu da yetmezse, yeni vergi türleri yaratır.

Tüik, 2019’un büyüme verilerini sürekli düzeltti ama ekonomiyi eksi büyümeden kurtaramadı! Anlayana aşk olsun!!! Büyümenin eksisi olur mu?

Türkiye’de oluyor. Bunun Türkçesi, büyümedik, küçüldük! Özcesi, istihdam sağlayan yatırımlar küçüldü. Hizmet sektörü durdu, inşaat göçtü. İşsizlik azalmadı, arttı!

Dahası, ülke ekonomisi, 2009’un bile gerisinde kaldı!

Asgari ücret zıplaması!

Türkiye asgari ücret düzeyi bakımından avrupa’nın en kötü 4 ülkesinden biri. Avrupa birliği’nde 2009 yılında, Türkiye’den daha düşük asgari ücrete sahip olan 11 ülke varken, 2019’da ülke sayısı üçe düştü. Hangi ülkeler mi?

Arnavutluk, sırbistan, bulgaristan. Özcesi, Türkiye’den daha düşük asgari ücrete sahip 8 ülke bile, aradan geçen 10 yıl içinde bizden daha yüksek asgari ücret uygulamaya başladı!

Akp’nin iktidara geldiği 2002’de asgari ücretle çalışan kaç kişiydi, anımsıyor musunuz?

937 bin. Peki, 2019’da?  Üç milyon 646 bin kişi… Asgari ücretle çalışanların oranı, yüzde 9’dan %22’ye zıpladı.

Hani, tek adam rejimiyle ekonomi uçacaktı. Aldatıldık mı, dersiniz? Şu ya da böyle biz seçmenler, bu cumhurbaşkanlığı rejimini onaylamadık mı?

Merkez Bankası’nın yıllık ortalama Cumhuriyet altın fiyatlarına göre, 2003’de asgari ücretin yıllık tutarı ile 25 Cumhuriyet altını alınırken, 2019’da yalnızca 14 Cumhuriyet altını alınabiliyor.

Daha başka neler var? Ülkemizde 2 milyon 130 bin kişi asgari ücretin altında ücret alıyor. Özcesi, asgari ücret bile alamıyor! Övmek gerek bu insanlarımızı, sesleri çıkmıyor, nasıl geçiniyorlar?

Kısaca, ücretlilerin milli gelirden aldıkları pay, hızla azalıyor, olmayan eşitlik bozuluyor…

Gelecek hafta, emeklileri, yurttaşları güldüren verileri ile ekonomik alandaki dünya birinciliklerimizi (!) inceleyeceğiz.

Sevgiyle Atatürk ile kalınız!

Durmuş Sığırcı
12.12.2019 13:35:56
Ekonomi iyiye gidiyor diyenlere kesin rakamlarla yanıt, şeşi beş görüyorsunuz demek gerek. Teşekkur ederim hocam. Selam ve saygılar.

YAZARLAR

  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • Pazar 28.3 ° / 15.7 ° Güneşli
  • BIST 100

    9079,97%3,10
  • DOLAR

    32,35% 0,15
  • EURO

    34,93% -0,09
  • GRAM ALTIN

    2322,96% 0,18
  • Ç. ALTIN

    3843,45% 0,00