İkinci Dünya Savaşı sona erdikten sonra Galip Devletler önce Almanya´yı sonra Dünyanın geri kalanını biçimlendirmek üzere birkaç konferans düzenleyip anlaştılar. Türkiye, bu antlaşmalar sırasında dikkate alınmadı. Savaş sırasında bazı toplantılara çağrılmıştık hatta birine İsmet Paşa da katılmıştı ama onlarda amaç Türkiye´nin savaşa katılmasını sağlamaktı. Bölüşüm söz konusu olunca sadece SSCB, ABD, İngiltere ve Fransa toplanıp dağılıyorlardı? Türkiye, savaşın sonuna yakın Almanya´ya savaş ilan etmişti ve bu nedenle olsa gerek, ABD´nin başını çektiği blokta yer almıştı. Ancak tarafsızlığını sürdürmek niyetindeydi. Fakat her nasılsa Sovyetlerle patlayan Kars-Ardahan ve Boğazlar sorunu ülkeyi ABD ye sokulmak zorunda bırakmıştı.
Dünya artık iki blok haline getirilmişti. ABD, hegemonyası altında sayılan ülkelerde Demokrasi ve çok partili sistem istiyordu. Böylece Türkiye de çok partili parlamenter sisteme geçmişti. İkinci dönem parlamento seçimlerinde Demokrat Parti, Celal Bayar ve Adnan Menderes önderliğinde çoğunluğu kazanmış ve Türkiye siyasetine egemen olmuşlardı.
Şöyle bir bakıldığında Demokrat Parti Kurucuları da CHP gibi aynı kaynaktan gelen insanlardı; hepsi de Ulusal Kurtuluş Savaşından gelmişlerdi. İstiklal Madalyaları bile vardı. Yani CHP den çok da farklı değildi! ABD, kendi demokratik geleneğini hegemonyasındaki ülkelere ihraç etmişti bile: Birbirlerinden çok farklı olmayan iki büyük parti!
Türkiye işte bu geleneğe uyan bir yapıya kavuşturulmuştu. DP, gerçi, ulusal kurtuluş kaynaklı gibi görünüyordu ama O´nun taa 31 Marttan, Hürriyet ve İtilaf Partisinden, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasından kalıtsal olarak içinde barındırdığı Cumhuriyet Devrimleri karşıtlığı vardı.
CHP farklı olması gerektiğini çok daha ağır bir yenilgiyle çıktığı 1954 seçimlerinden sonra anladı. Anladı anlamasına ama ülkede özgürlükler alabildiğine kısıtlanmış basın susturulmuştu.
Ama İsmet Paşa CHP nin artık farklı bir parti olması gerektiğini anlamış ve esaslı bir kadro ile 1957 seçimlerine bazı yeniliklerle hazırlanmaya başlamıştı.
Siyasi tarihimizde ?İlk Hedefler Beyannamesi? adıyla yerini alacak olan Seçim Bildirgesini Anadolu´nun her yerine İsmet Paşa bizzat giderek anlatmıştı. Bu arada kafası yarılmış linç tehlikesi atlatmıştı. 1957 seçimleri farklılığın zaferi olmuştu. Yürürlükteki seçim yasaları ve iktidarın seçimlerde taraflı davranması ve seçmenlere alenen uygulanan baskı bu seçim sonuçlarının sağlıklı olduğuna dair ciddi kuşkular uyandırmıştır. Buna karşın açıklanabilen sonuçlara baktığımızda CHP bu seçimlerde %40´ın üzerinde oy almıştır! 1954 seçimlere göre oyunu neredeyse iki kat arttırmıştı!
Bu günden geriye doğru baktığımızda yani bu ?farklılıklar? köşesinden baktığımızda, hem CHP´nin hem de Türkiye´nin yine bir farklılıklar vurgulamasına şiddetle gereksinimi olduğu anlaşılmıyor mu?
Biraz kafa yoralım; nasıl olacak bu farklılık? Kim nasıl ortaya koyacak bu ?Farkı?? Mevcut kadro bu ?Farkı? saptayıp anlatabilecek mi? Parti içindeki tartışmalar bu bakış açısıyla değerlendirildiğinde bir şeyler var mı?
Gelecek hafta devam ederiz? AHMET DUMAN
