(DEFTER) Büyükelçi Hasan Sevilir AŞAN


SURİYELİ MİSAFİRLERİMİZ VE KORONA GERÇEĞİ

Sığınmacılar, salgın hastalıkların kolayca at oynatabileceği kırılgan ve sahipsiz topluluklardır


Salgın felaketleri karşısında en kırılgan kesimlerden birisi de yerlerinden edilmiş korumasız durumdaki sığınmacı ve mülteci nüfus olup sayıları 100 milyon olarak tahmin edilmektedir.

Devletler Hukuku, ‘yerlerinden edilmiş’ toplulukları, göçmen, mülteci, sığınmacı gibi farklı statülerde ele almakta.

***

Göçmenler; Kendi iradesiyle ve kabul eden ülkenin izni dahilinde başka bir ülkeye göç edip yerleşenlerdir.

Sığınmacılar; Kendisini daha emniyette hissedeceği başka bir ülkeye geçenlerdir. Ülkelerindeki iç savaş nedeniyle Türkiye’ye sığınmış olan Suriyelilerde olduğu gibi geçici uluslararası koruma statüsüdür. Koşulları düzeldiğinde ülkelerine dönmeleri esastır.

Mülteciler; Başka bir ülkeye yerleşmek isteyen ve bu yöndeki başvuruları kabul edilerek ‘sürekli sığınma’ hakkı verilenlerdir.

Yerlerinden edilmiş kişilerin hukuki statüleri kamuoyunda genellikle karıştırılmakta, Suriyeliler örneğinde olduğu gibi yaygın şekilde hepsi ‘mülteci’ olarak adlandırılmaktadır.

***

Türkiye, mülteciler için bir geçiş bölgesidir. En fazla tercih edilen Avrupa kıtasına köprü konumunda, göç dalgalarının ilk adresidir.

Halen farklı coğrafya, ulus ve kültürlerden yaklaşık yedi milyon sığınmacı mülteciye ev sahipliği yaptığımız tahmin edilmektedir. Sırasıyla Suriye, Afganistan, Irak, İran, Pakistan ve Somali ağırlıklı Afrika Boynuzu kaynaklı mülteci sığınmacılar başı çekmektedir.

***

Korona pandemisine karşı küresel bir mücadele verdiğimiz şu günlerde, sığınmacı mültecilerin durumu hesaba katıldığında, ciddi sınamalarla yüz yüze olduğumuz bir gerçektir.

Ülkemiz coğrafyasına dağılmış olan yedi milyon sığınmacıdan sadece Suriye’den gelenlerin sayısının 5 milyona ulaştığı ifade edilmektedir.

Suriyeli misafirlerimiz mülteci olarak bilinse de uluslararası hukuka göre ‘geçici koruma altında sığınmacı’ statüsündedir. Suriye normalleştiğinde ülkelerine dönmeleri esastır.

***

Günlük temel ihtiyaçlarını karşılamada dahi büyük dramlar yaşayan sığınmacılar, korona karşısında son derece zayıf ve korumasızdır.

 

Sığınmacılar, hastalık ve salgınların kolayca at oynatabileceği en kırılgan ve sahipsiz topluluklardır.

***

Ev sahibi ülke olarak salgınla mücadelemizde düştüğümüz sıkıntılar, sığınmacılar söz konusu olduğunda katlanarak büyüyecektir.

Sığınmacılara tıbbi yardım sürecinde, e-devlet, TC kimlik numarası, SMS veya belediye, muhtar sistemleri temel alınamayacağı ve dil engeli nedeniyle genel uyarı ve bilgilendirme eksik kalacağı için yeni bir yardım ve iletişim sistematiğinin geliştirilmesi kaçınılmaz olacaktır.

***

Türkiye, sığınmacıların tıbbi bakımını elden geldiğince yapmaya çalışırken bir yandan da uluslararası kuruluşlardan destek ve Suriye’den işbirliği talebinde bulunabilmelidir.

Bu minvalde Birleşmiş Milletler ve görev alanı Sağlık , Gıda, Tarım, Çocuk ve Mülteciler olan (WHO, FAO, WFP, UNICEF, UNHCR gibi) ihtisas kuruluşları ile NATO, G20 akla gelmektedir.

Halen bölgede faal olan uluslararası insani yardım kuruluşlarının özendirilip teşvik edilmesi de isabetli olacaktır.

Aynı şekilde başta Suriye olmak üzere, Afganistan, Irak, İran’dan sığınmacı vatandaşlarının genel sağlık ve aşı kayıtları ile yöresel ve ailevi özel durumları hakkında bilgi istenebilir. İşbirliğine yanaşmayan ülkeler için uluslararası kuruluşlar devreye sokulabilir.

***

Özetle, insanlık İspanyol gribinden tam yüz yıl sonra yeni bir salgınla baş etme telaşında, kritik eşiktedir.

Aynı gemide olduğumuz ve bizden daha az avantajlı olan kitlelerin tahribat karşısında daha kırılgan olacağı muhakkaktır.

Bu bağlamda, sayıları 100 milyonu bulan sığınmacı mülteciler ile en az gelişmiş olarak nitelendirebileceğimiz, sayıları 1,5 milyarı aşan yoksul coğrafyalar büyük risk altındadır.

Halihazırda birçok hayati sorunla baş etme durumunda olan, sağlık altyapısı bulunmayan bu nüfusa ilgisiz kalınması bir anlamda kendi geleceğimizi yakından ilgilendirmektedir.

Sadece kendimizi kurtaracağımız münferit izole çözümler başka kulvarlarda işe yarasa da küresel bir salgın karşısında işe yaramayacak, dönüp bizi de vurabilecektir.

Erdal Kalkan
29.04.2020 12:50:25
Çok gerekli bir yazı. Teşekkürler. Sevgiler saygılar.

Hasan Sevilir Aşan
3.06.2020 18:47:27
Aynı gemideyiz Erdal bey. İnşallah batmayız. Teşekkürler

YAZARLAR

  • Perşembe 24.1 ° / 11.6 ° Güneşli
  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • BIST 100

    8806,72%-0,01
  • DOLAR

    32,25% 0,26
  • EURO

    35,08% 0,67
  • GRAM ALTIN

    2270,84% 0,79
  • Ç. ALTIN

    3854,72% 0,51