Çanakkale´de destan yazmış bir ulus, 1. Dünya Savaşı´ndan yenik çıkmış, Anadolu işgal edilmiş, millet, yokluk ve yoksulluk içinde çaresiz kalmıştı.
O tarihlerde, Halide Edip,
Gecenin en karanlık olduğu ve hiç bitmeyecek sanıldığı zaman, gün doğuşunun en yakın olduğu zamandır, diyordu.
Bir karar gerekiyordu, kurtuluşa giden yolun bir başlangıcı olmalıydı.
Uzun zamandır kararını vermiş olan ve bunun için çalışmalarını sürdüren ve 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun´a gitmekle görevlendirilen Mustafa Kemal Atatürk´ün ise aklında tek bir düşünce vardı:
?Osmanlı ülkeleri bütün bütüne parçalanmıştı. Ortada, bir avuç Türk´ün barındığı bir ata yurdu kalmıştı. Baylar, bu durum karşısında bir tek karar vardı. O da ulus egemenliğine dayanan, tam bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak. İşte, daha İstanbul´dan çıkmadan önce düşündüğümüz ve Samsun´da Anadolu topraklarına basar basmaz uygulamaya başladığımız karar, bu karar olmuştur.?
Düşmanın, İzmir´e kadar girdiği 15-Mayıs günü tüm hazırlıklarını tamamlamış, İstanbul´daki son gecesini, Beşiktaş´taki evde annesi ve kız kardeşiyle geçirmişti. Birlikte yedikleri akşam yemeğinde, çok önemli bir görevle yola çıkmak üzere olduğunu söylemiş, başka da bir bilgi vermemişti. Gidip de dönememek, gelip de bulamamak söz konusuydu. Belki birbirlerini son kez görmüş bile olabilirlerdi.
Atatürk, daha sonra Nutuk´ta aynı ifadelerle yer verdiği bu kararı uygulamaya koyduğu o gün,
Tam 100 yıl önce, 16-Mayıs-1919´da, Kızkulesi´nin önünde kendisini bekleyen Bandırma Vapuru´na bindiğinde,
Yanında, tüm bir ulusun umudunu taşıyordu.
Ulu önder ve beraberindeki 18 asker, 19-Mayıs-1919´da Samsun´a vardıklarında, aslında, kurtuluşa doğru ilk adımlarını atıyorlardı.
Ülkenin kaderini değiştiren, küllerinden var eden bir dönem başlıyordu.
Kurtuluşa olan inancın kıvılcımı ateşleniyor, Samsun, adeta yeniden dirilişin ilk durağı oluyor, milli mücadelenin temeli, Anadolu´da atılıyordu.
?1919 yılının on dokuzuncu günü Samsun´a çıktım. Ülkenin genel durumu ve görüntüsü şöyleydi:? diyerek başladığı ve kurtuluşun Anadolu´dan başlayacağına olan inancını, kararlılığını yanına alarak bindiği Bandırma Vapuru,
Bir ulusun var olma mücadelesiydi.
Kalk uyan, yoksa ardı hicrandır, denilen o günlerde, Samsun´da öyle bir bağımsızlık ateşi yaktı ki herkes O´na inandı.
Bu öyle bir inançtı ki işgal edilmiş bir ülkeden, ümidini yitirmiş, yokluk içindeki bir milletten yepyeni bir vatan yarattı.
Bağımsızlığı, aklı, bilimi, çağdaşlığı, millet olma bilincini, vatan sevgisini aşılayan ruhu ve zekâsıyla o limana ulaştığında, emanetinin bekçisi olarak aydınlık bir geleceğin simgesi gençlere güveni tamdı.
Cevherlerinin mayası olan eğitimleriyle ve Atatürk ilkeleriyle ilerleyecekleri bu yol, onların da teminatıydı.
Bir başlangıçtı 19-Mayıs. Sancılı bir dönemden geçen ülkemizin yeniden doğuşuydu.
Yıllar sonra, kendisine doğum gününü soranlara, 19-Mayıs, benim doğum günüm, demesi bundandı.
Kutlu olsun Paşam doğum gününüz.
Daim olsun ülkemiz, bağımsızlığımız, bayramımız, bayrağımız, birliğimiz.
