Zekai BULUÇ


ERDAL İNÖNÜ : DEVRİM DEDİĞİN BİLİMSEL OLMALIDIR !-2


Araştırmacı yazar Osman Bahadır Anlatıyor 2 :

Asıl Olan Bilimsel Devrimdir!

Erdal İnönü, bu konuşmasından 11 yıl sonra, bu kez Türkiye Bilimler Akademisi Akademi Konferansları çerçevesinde 17 Şubat 2003 tarihinde TÜBA´nın İstanbul bürosunda, ?Bilimsel Devrim Üzerine Düşünceler? başlıklı bir konuşma yaptı. Bu konuşmasının ana fikrini oluşturan sözleri şunlardı:

?...Fransız ihtilali, Rusya´da komünist ihtilali, Amerika Birleşik Devletleri´nin bağımsızlık mücadelesi. Bunların hepsine devrim diyoruz. Bütün bu devrimleri karşılaştırınca, kendi kendime karar verdim ki, bilimsel devrim hepsinden daha önemli, çünkü daha uzun erimli sonuçlar veriyor. Siyasal devrim, meydana geldiği toplumda rejimi değiştiriyor, yaşam biçimini değiştiriyor, ama bir süre sonra herkes yeni düzene alışıyor ve yaşam bu yeni biçimde devam ediyor. Devrim bitmiş oluyor. Bazen başka toplumlar da bu devrimden etkileniyor ve onlar da değişiyor, ama sonunda onlar da yeni yaşam biçimine alışıyorlar ve devrimi bitiriyorlar. Yalnız Çin´de Mao sürekli devrim yapmak istedi, ama başarılı olamadı. Siyasal devrim bir süre sonra bitiyor.

Ama bilimsel devrim öyle değil. Bu devrim, 16., 17. yüzyıllarda dünyaya her alanda egemen olma yolunu insanlara açan, geçerli, kalıcı bilgiler üretme yöntemini öğretti ve bu yöntem hala tükenmedi. 17. yüzyıldan sonra gerçekleştirilen tüm bilimsel atılımlar ve onların getirdiği sanayi devrimi, atom çağı, uzay çağı, bilgi çağı, hep bilimsel devrimle gelen yeni bilgi üretme yönteminin uygulanmasıyla elde edilen gelişmeler. Böylece bilimsel devrim bitmiyor, hep devam ediyor. Onun için siyasal devrimlerden farklıdır, daha kalıcı, daha önemlidir ve üzerinde biraz daha durmak gerekir diyorum?

?...Bana öyle geliyor ki, bilimsel devrim Batı toplumlarının gelişmesini doğrudan doğruya etkileyen bir olay. Etkileri sadece matematik, fizik, kimya, biyoloji, tip, mühendislik gibi alanlarda kalmıyor. İnsanların düşünme şeklini değiştiriyor. Böylelikle demokrasiye giden yolu açıyor. Kapitalizm, liberalizm, sosyalizm gibi tüm siyasal akımları etkiliyor.

Bunları söyleyince sosyal bilimciler, ?o kadar da ileri gitme´ diyebilirler. Kanıtlarımı yetersiz bulabilirler. Ancak arkadaşlarımı bu konuda düşündürmek istiyorum. Nasıl siyasal devrimlerin getirdiği değişmenin iyi anlaşılması için devrimden önceki siyasal yapıya bakmak gerekiyorsa, bilimsel devrimin getirdiklerini iyi anlamak için de 16. ve 17. yüzyıllardan önceki düşünüş ve arayış biçimleriyle sonrakileri karşılaştırmak gerekir.?

Tarihsel değerdeki bu iki konuşma, uluslararası düzeyde bilimsel başarılar sağlamış bir bilim insanımızın, bilimin toplumsal gelişmedeki önemli rolü konusundaki görüşlerini ve yeni bakış açısını ortaya koymaktadır. Ayrıca Erdal İnönü´nün gençlik anılarından, Hasan Âli Yücel´in de bilime ne kadar önem verdiğini, ulusuna ve gençlere olan güvenini ve gençleri ulusun geleceğinde alacakları role hazırlama yönündeki büyük tutkusunu da görüyoruz.

Erdal İnönü, siyasi ve toplumsal devrimlerle bilim arasında ilişki kuran ve bilimin, bilimsel düşüncenin ve bilimsel devrimlerin toplumsal gelişmelerdeki büyük rolünü vurgulayan bu görüşlerini ne yazık ki yeterince savunma ve yaygınlaştırma zamanı bulamadan aramızdan ayrıldı.

Sağlıcakla kalın.

Kaynakça

1923 Historia Tarih ve Kültür Dergisi sayı : 3  Yaz 2017

Zekai BULUÇ

YAZARLAR

  • Perşembe 24.1 ° / 11.6 ° Güneşli
  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • BIST 100

    8806,72%-0,01
  • DOLAR

    32,25% 0,26
  • EURO

    35,08% 0,67
  • GRAM ALTIN

    2270,84% 0,79
  • Ç. ALTIN

    3854,72% 0,51