Zeynep Kural-İNCE DOKUNUŞLAR


İNSANI YÜCELTEN İZLER BIRAKTILAR


/resimler/2017-3/20/0939279200770.jpgİnsana huzur ve güven veren, sakin ama her tınısında ayrı bir coşku olduğunu hissettiğim o sesin sahibiyle ilk tanıştığımda Adana´daydık. Her sokağında, kaldırımında, oturduğumuz her mekanda, yaptığımız her sohbette buraya ait insanlarda görülen sıcaklığı keşfettiğimde ise düşündüm ki o aslında bizden biri. Pek çok etkinlikte, projede birlikteyken de fark ettim ki hala daha annesiyle babasının arasında oturmuş, geleceğe umutla baktığı fotoğraftaki küçük kız çocuğu gibi heyecanlı. Aslı Selçuk, değerli dostluğuyla hayatımda olduğu için bana kendimi çok şanslı hissettiren özel insan. Bu hafta 11 Mart´ta aramızdan ayrılalı tam yedi yıl olan çok sevdiği babasını, değerli üstat Turhan Selçuk´u saygıyla analım istedim.

Elbette, Ömer Kavur (Kırık Bir Aşk Hikayesi, Anayurt Oteli, Gece Yolculuğu, Gizli Yüz), Füruzan (Benim Sinemalarım), Olivier Guiton (Pierre Loti´nin Son Uğrağı), Claude Lelouch (Rastlantılar ya da Karşılaşmalar), Costas Coutsomitis (Ölüm Kararı), Patrice Leconte (Köprüdeki Kız), Theo Angelopoulos (Öteki Deniz) gibi değerli sinemacılara yönetmen yardımcılığı, süpervizörlük, danışmanlık, kurgu asistanlığı, yapım koordinatörlüğü yapan, Cumhuriyet Gazetesi´nde sinema yazıları yazan, ?Çağın Tanığı Sinema? adlı çalışması Cumhuriyet Kitapları´nca yayımlanan, ünlü İtalyan sinema dergisi Cineforum´da (Türk Sineması´nın Bağımsızları, 2006) ve (Türk Sineması´nda Kadın, 2007) başlıklı yazıları yayımlanan, halen uluslararası ve ulusal film festivallerinde danışmanlık ve jüri üyeliği yapan, Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi, İletişim Tasarımı Bölümü öğretim üyesi olan değerli kızı, sevgili arkadaşım Aslı Selçuk´un bizlerle paylaştığı çok özel yüreği ve kalemiyle birlikte.

İnsanı yücelten izler bırakan Turhan Selçuk ve İlhan Selçuk´un kültür ve sanat yaşamlarında Adana´nın önemli bir rolü olur. Babaları Binbaşı Mehmet Kasım Selçuk askerlik görevinden ötürü 1938´de Adana´ya atanır. Selçuk kardeşler 1942´ye kadar burada yaşarlar. Subay çocukları olduklarından dolayı Anadolu´nun değişik yerlerinde yaşamaya alışkındırlar fakat Adana´da bambaşka bir renkle, özgün bir insan kalabalığıyla karşılaşırlar. Adana onlar için delikanlılıklarının coşkusunu kucaklayan bir kent olur. İlhan Selçuk Adana yıllarını şöyle anlatır:

?Adana´ya gittiğimde ortaokul son sınıftaydım. Birdenbire çok şaşırdım. Anadolu´ya alışkındım ama, Adana´da bambaşka bir renk gördüm. Çarpıcı bir özelliği vardı, kendimizi kaptırdık. Futbola sardık, Adana takımlarında oynamaya başladık. Ve Adana barları, sinemaları, şalgamı, şekerkamışı, açık şişe şarabı, karsambacı?Bütün bunların dışında Adana´nın dostlukları ve arkadaşlıkları. Yani insanlar arasındaki dostluk ve dayanışma?Adana benim kişiliğimin biçimlenmesinde önemli bir rol oynadı. Ondan sonra da oradaki arkadaşları unutamadım.?

Turhan ve İlhan Selçuk, Adana Erkek Lisesi´nde birlikte okurlar. Babaları, hem onların hem de Yaşar Kemal´in askerlik hocaları olur. Turhan Selçuk ilk çizgilerine Adana´da başlar. 1941´den itibaren günlük siyasi gazete Türk Sözü´nde karikatür çizer. İlk sinema afişlerini buradaki bir sinema için yapar -ki büyük bir olasılıkla bunun Alsaray sineması olduğu düşünülüyor- ve dönemin filmlerini ona ayrılmış özel  locasında izler. ?Adanalı değiliz ama Adanalı biliniriz? diyen Turhan ve İlhan Selçuk´un ilk yaşam deneyimleri bu kentte oluşur. Orhan Kemal ve Yaşar Kemal gibi değerli yazarların arasına 1930´ların sonunda Adanalı olmayan Arif Dino ve Abidin Dino da katılır. Böylelikle birbirleriyle görüş alışverişi yaparlar, birbirlerinden beslenirler, etkilenirler, dayanışırlar. Adana´dan sonra İstanbul´a gelen Selçuk kardeşler, 5-Ocak-1956´da Dolmuş dergisini çıkartırlar. Dolmuş´u Adana´nın bağımsızlığını kazandığı günde çıkarmaları bir rastlantı değildir tabii ki.

Yıllar boyunca da Adana bu çok değerli insanlara olan sevgi, saygı, vefa duygusunu yaşatmaya çalışır. 4-Aralık-2012´de 13 Kare Sanat Festivali kapsamında Turhan Selçuk Söz Çizginin Sergisi Abidin Dino Sanat Parkı´nda açılır. Böylelikle Turhan Selçuk ve Abidin Dino bir kez daha buluşur. 1-Mayıs-2013´te Altın Oran Düşünce ve Sanat Platformu´yla birlikte Turhan Selçuk: Söz Çizginin Sergisi yapılır. 2014 yılında Turhan Selçuk: Söz Çizginin kitabı yayımlanır. 10-Ocak-2015´te de Turhan Selçuk Sanat Okulu açılır. Turhan ve İlhan Selçuk´un o dönem şehrin en güzel semtlerinden biri olan Kayalıbağ´da yaşadıkları ev bulunur. Harap bir halde olan bu evin restore edilip bir müze ev haline dönüştürülmesi amaçlanır.

Bize kazandırdıklarına teşekkürlerimizi, çok değerli anılarına sonsuz saygılarımızı sunarken sözlerimi Aslı Selçuk´un kendi cümleleriyle bitirmek isterim. ?Sanata, kültüre, yazına, çizgiye oldukça önem verilen 1930´lar, 1940´lar öylesine zamanlarmış ki tıpkı Stefan  Zweig tarafından vurgulandığı gibi Yıldızın Parladığı Anlar yaşanır ve Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Arif-Abidin Dino, Turhan-İlhan Selçuk bir aradadırlar. Bu çok değerli adlar her insan gibi dünyamızdan bir kere geçerler fakat yerleri asla doldurulamaz, bıraktıkları izler ülkemizin dışına da ulaşır. Babam ve amcamın yaşamlarında olduğu gibi ne güzeldir ki Adana benim yaşantımda da çok önemli bir kente dönüştü. Ne zaman Adana´da olsam aynı sokaklardan geçmiş olduğumuzu düşünüyorum, babamın, amcamın ve Yaşar amcanın izledikleri Seyhan Nehri´ni onlar yanımdaymışçasına izliyorum. Nehrin yatağında akıp giden su bana zamanın geçişini anımsatıyor. Olsun, onlar zamana iz bırakıp geçti hepsi ve bıraktıkları izler insanı yücelten izler oldu.?

 

YAZARLAR

  • Salı 15.1 ° / 9.5 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Çarşamba 19.1 ° / 9.6 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Perşembe 16.4 ° / 10 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • BIST 100

    8828,70%-0,62
  • DOLAR

    32,29% 0,55
  • EURO

    35,19% 0,29
  • GRAM ALTIN

    2238,56% 0,53
  • Ç. ALTIN

    3895,90% 0,00