Buna karşılık en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay 0,2 puan azalarak yüzde 6,1'e düştü.

Toplumun en zengin yüzde yirmisinin elde ettiği gelir, 2017 yılında en yoksul yüzde yirmisinin 7,5 katıyken bu oran 2018 yılında 7,8’e yükseldi.

Gelir dağılımındaki adaletsizliği geliştiren Gini katsayısı da 0,405’ten 0,408’e çıktı.

 “Türkiye, OECD ülkeleri arasında gelir dağılımı en bozuk üç ülkeden biri”

DİSK’in araştırma enstitüsü DİSK-AR da TÜİK verilerini değerlendirdi.

DİSK-AR’dan yapılan açıklamada “Gelir eşitsizliği artıyor. TÜİK Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2018 sonuçları yayınlandı. Gelir eşitsizliği son 10 yılda giderek arttı. En zengin yüzde 20'nin milli gelirden aldığı pay en yoksul yüzde 20'nin 7,6 katına çıktı. Bu oran 2010'da 6,9 idi. Gini katsayısına göre Türkiye OECD ülkeleri içinde en kötü gelir dağılıma sahip üç ülkeden biri. Gelir dağılımı Türkiye'den bozuk olan ülkeler sadece Şili ve Meksika” ifadelerine yer verildi.

CHP’li Öztrak: “Takke düştü kel göründü’’

CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak da makyajlanmış olduğunu iddia ettiği TÜİK verilerinin dahi gelir dağılımdaki bozulmayı gizleyemediğini söyledi.

Parti genel merkezinde basın toplantısı düzenleyen Öztrak, “Takke düştü, kel göründü. ‘Uçtuk, kaçtık, şahlandık’ dediler geldiğimiz yeri TÜİK’in makyajlı rakamları dahi saklayamaz oldu. Dün TÜİK 2018 yılına ait Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nın sonuçlarına göre 2018 yılında, 80 milyonluk ülkemizde; 53 milyon yurttaşımız konut masraflarını, 48 milyon vatandaşımız borcunu ödemekte zorlanıyor. 46 milyon vatandaşımız evinden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayamıyor. 26 milyon yurttaşımız iki gündeki bir masasına bir kap et yemeği koyamıyor. 24 milyon vatandaşımız ucu ucuna geçiniyor, beklenmedik bir masraf çıkarsa karşılayamıyor. 11 milyon vatandaşımız soğuk kış günlerinde evini ısıtmakta zorlanıyor. İşte AK Parti iktidarlarının 17 yılda milletimizi getirdiği yer bu” dedi.

TÜİK TARAFINDAN KONU İLE İLGİLİ AÇIKLAMA ŞÖYLE:

“En yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay %47,6 oldu

Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2018 yılı sonuçlarına ilişkin gelir bilgileri, bir önceki takvim yılı olan 2017 yılını referans almaktadır. Gelir hesaplamalarında, haneleri karşılaştırılabilir hale getirmek için hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak elde edilen eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri kullanılmaktadır.

Araştırma sonuçlarına göre; en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 0,2 puan artarak %47,6'ya yükselirken, en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay 0,2 puan azalarak %6,1'e düştü. Toplumun en zengin %20'sinin gelirinin en yoksul %20'sinin gelirine oranı şeklinde hesaplanan P80/P20 oranı ise 7,5'den 7,8'e yükseldi.

Gini katsayısı 0,408 olarak tahmin edildi

Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, 1'e yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade etmektedir. Gini katsayısı bir önceki yıla göre 0,003 puan artış ile 0,408 olarak tahmin edildi. 

Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre sıralı yüzde 20'lik gruplar, 2017, 2018

Gelir referans dönemi bir önceki takvim yılıdır.
Tablolardaki rakamlar, yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.

Ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 24 bin 199 TL oldu
 
Türkiye'de ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri bir önceki yıla göre %12,2 artarak 21 bin 577 TL'den 24 bin 199 TL'ye yükseldi.

Toplam gelirden en yüksek payı %48,5 ile maaş ve ücret gelirleri aldı

Toplam eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirleri içerisinde en yüksek payı, %48,5 ile bir önceki yıla göre 0,4 puan azalan maaş ve ücret gelirleri aldı. İkinci sırayı %20,1 ile önceki yıla göre 0,4 puanlık artış gösteren sosyal transfer gelirleri alırken üçüncü sırayı %18,8 ile 2017 yılına göre 0,8 puan azalan müteşebbis gelirleri aldı.

Tarım gelirlerinin müteşebbis geliri içindeki payı 2017 yılına göre 1,4 puan artarak %22,9 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı önceki yıla göre 0,4 puan azalarak %91 olarak gerçekleşti.

Göreli yoksulluk oranı %13,9 oldu

Toplumun genel düzeyine göre belli bir sınırın altında gelire sahip olan bireyler göreli anlamda yoksul sayılmaktadır. Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50'si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,4 puanlık artış ile %13,9 oldu. Medyan gelirin %60'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre ise yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 1,1 puan artarak %21,2 olarak gerçekleşti.

Hanehalkı tiplerine göre eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50'si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında; tek kişilik hanehalklarının yoksulluk oranının bir önceki yıla göre 1,4 puan artarak %9,6, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranının 0,4 puan artarak %12,9, en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranının ise 0,9 puan artarak %18,8 olduğu görüldü.

Okur-yazar olmayanların %27,5'i, yükseköğretim mezunlarının %2,2'si yoksul

Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50'si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranına göre; okur-yazar olmayanların %27,5'i, bir okul bitirmeyenlerin %23,6'sı yoksul iken, bu oran lise altı eğitimlilerde %12,1, lise ve dengi okul mezunlarında ise %5,8 oldu. Yükseköğretim mezunları ise %2,2 ile en düşük yoksulluk oranının gözlendiği grup oldu.

Sürekli yoksulluk oranı %12,7 oldu 

Dört yıllık panel veri kullanılarak hesaplanan sürekli yoksulluk oranı, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %60'ına göre son yılda ve aynı zamanda önceki üç yıldan en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsamaktadır. Buna göre, 2017 yılında sürekli yoksulluk oranı %14 iken 2018 yılında bu oran %12,7 oldu.

Kendilerine ait bir konutta yaşayanların oranı %59 oldu

Nüfusun %59'u kendilerine ait bir konutta otururken, %39,6'sı konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu, %36,2'si sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi ve %24,8'i trafik veya endüstrinin neden olduğu hava kirliliği, çevre kirliliği veya diğer çevresel sorunlar yaşadı.

Taksit ödemeleri veya borçları olanların oranı %70,4 oldu

Nüfusun, %70,4'ü konut alımı ve konut masrafları dışında taksit ödemeleri veya borçları olduğunu, %58,3'ü evden uzakta bir haftalık tatil masraflarını karşılayamadığını ve %11,5'i konut masraflarının hanelerine çok yük getirdiğini beyan etti.

Maddi yoksunluk oranı %26,5 oldu

Finansal sıkıntıda olma durumunu ifade eden maddi yoksunluk; çamaşır makinesi, renkli televizyon, telefon ve otomobil sahipliği ile beklenmedik harcamalar, evden uzakta bir haftalık tatil, kira, konut kredisi, borç ödemeleri, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek ve evin ısınma ihtiyacının ekonomik olarak karşılanamama durumu ile ilgili hanehalklarının algılarını yansıtmaktadır.

Yukarıda belirtilen dokuz maddenin en az dördünü karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan ciddi maddi yoksunluk oranı 2017 yılında %28,7 iken 2018 yılında 2,2 puan düşerek %26,5 olarak gerçekleşti”