Dokuz yılı geride bırakan savaşın faturasını, kuşkusuz gelecekleri çalınan çocuklar ve siviller ödemeye devam ediyor.
Daha fazla özgürlük, insan hakları ihlallerine karşı duruş ve demokrasi talebiyle 15 Mart 2011'de Dera'da bir grup öğrencinin başlattığı Beşşar Esad karşıtı eylem, kısa süre içerisinde ülke geneline yayıldı.
Aynı yılın Nisan ayında ordunun eylemleri bastırmak için göstericilerin üzerine ateş açması, Suriye iç savaşının fitilini ateşledi. Sivil itaatsizlikler ve barışçıl gösteriler yerini silahlı isyanlara, yıllar sürecek kanlı çatışmalara ve 21'inci yüzyılın en büyük insani krizinin baş göstermesine bıraktı.
Euronews Türkçe internet sitesinde Mustafa Bag imzası ile yer alan habere göre Birleşmiş Milletler yetkililerinin, kimyasal silah kullanma, halkı açlığa sürükleme, tehcir etme, ablukaya alma, keyfi tutuklama ve işkence etme gibi savaş suçlarının işlendiğine dikkati çektiği iç savaş 9. yılını doldurdu.
Savaşın dokuzuncu yılı geride kalırken, Esad yönetimi, müttefikleri Rusya ve İran'ın yardımıyla ülkenin yarıdan fazlasında hakimiyeti sağladı.
Savaş boyunca yüzlerce hastane, sağlık merkezi, fırın, okul ve pazar yeri hava saldırılarının hedefi oldu.
Ülkede altyapı, Şam ve Lazkiye gibi birkaç şehir hariç neredeyse tamamen yok oldu.
5 buçuk milyon Suriyeli mülteci Ürdün, Lübnan, Irak ve Mısır'a kaçtı ve 6,6 milyonu ülke sınırları içinde yerinden edildi.
Bunların 3,6 milyonu Türkiye'ye, 950 bini Lübnan'a, 670 bini de Ürdün'e sığındı. Yine 1 milyona yakın Suriyeli, Avrupa ülkelerine kaçtı. Saldırılar sırasında binlerce kişi sakat kaldı. Yüz binlerce aile bölündü.
Binlerce kişi halen kayıp.
Resmi verilere göre Suriye genelinde 13,1 milyon kişi insani yardıma muhtaç. BM ve Uluslararası Kurtarma Komitesi'ne göre, 500 binin üzerinde kişi, 9 yıllık savaş sırasında hayatını kaybetti.
Ancak can kayıplarıyla ilgili farklı kurumlardan değişik rakamlar gelmeye devam ediyor. Bazı kaynaklar, bir milyon civarında Suriyelinin çatışmalarda yaşamını yitirdiğini belirtiyor.
Savaşın faturasını çocuklar ödüyor
Dokuz yılı geride bırakan savaşın faturasını, kuşkusuz gelecekleri çalınan çocuklar ve siviller ödemeye devam ediyor.
Ülkede çoğu çocuk olmak üzere yaklaşık 11,7 milyon insanın acil yardıma (gıda ve ilaç) ihtiyacı bulunuyor.
Resmi rakamlara göre sadece 2018'de bin 106 çocuk, çatışmalar sırasında hayatını kaybetti.Gerçek rakamların çok daha yüksek olduğu sanılıyor.Suriye genelinde yaklaşık 2 milyon çocuk, ya çatışmalar ya da imkansızlıktan dolayı okula gidemiyor.
IŞİD'in yenilgiye uğratılmasının ardından 30 farklı ülkeden gelen militanların çocukları, El Hol gibi kamplarda ağır şartlar altında yaşam mücadelesi veriyor. Yaklaşık 3 bin 500 civarındaki çocuğun 2 bini, henüz 5 yaş altında.
Rus ve Suriye jetlerinin hava saldırılarının devam ettiği muhaliflerin elinde kalan son kent İdlib'de 2019 Aralık ayından bu yana 600 bini çocuk olmak üzere 1 milyon kişi yerinden edildi.
