Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Adana Milletvekili, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülen ve maden ve enerji sektörünü ilgilendiren “Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin doğa, toplum ve kamu yararı gözetilmeden hazırlandığını ve geri çekilmesi gerektiğini belirtti.

Komisyon üyesi, Jeoloji Yüksek Mühendisi Dr. Müzeyyen Şevkin, komisyon toplantısında yaptığı konuşmada kanun teklifinin 40. Maddesinin elektrik faturasını düzgün ve dürüst ödeyen vatandaşları 10 yılı daha cezalandıracağını vurguladı.

Elektrik dağıtım kanununda yapılmak istenen değişiklikle kayıp-kaçak bedellerinin faturasını zamanında ödeyen vatandaşlara yükleme hukuksuzluğunun devam ettirileceğini kaydeden Dr. Şevkin, hem ulusal tarifenin hem de Cumhurbaşkanına verilen uzatma yetkisinin hukuk devletiyle bağdaşmayan bir durum olduğuna dikkat çekti.

2014 yılına ait mahkeme kararı olmasına rağmen, faturasını düzgün ve dürüst olarak ödeyen vatandaşların 10 yıl daha cezalandırılacağını, kamu yararı güdülmesi gerekirken vatandaşa değil, şirketlere ayrıcalık sağlayan; hırsızlık yapanın cezalandırılması gerekirken sağlıklı ve düzenli ödeme yapan kişilerin 10 yıl daha cezalandırılacağı bir sistem getirildiğini ve vicdanların yaralanacağını dile getiren Dr. Şevkin, kuşkusuz yasaların günün ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde düzenlenebileceğini ancak Maden Kanunu’na bakıldığında, cumhuriyetin kurulduğu tarihten 2004’e kadar 3 kez köklü değişiklik yapılmış olmasına rağmen 2004’ten günümüze kadar, AKP iktidarının tam 20 kez değişiklik yaptığını ancak ne sektörün ne de çalışanların sorunlarının çözüldüğünü belirtti.

İŞÇİLER AÇIZ DİYE BAĞIRIRKEN…

Kanun taslağının iş kazalarını, iş cinayetlerini, çevre katliamlarını önlemekten uzak olduğuna işaret eden Dr. Şevkin, “Dışarıda Soma işçileri “Açız!” diye bağırırken biz maalesef burada şirketlerin durumlarını iyileştirmek için kanun taslağı görüşüyoruz” diye konuştu.

Elektrik dağıtım piyasası ve maden kanununun yamalı bohçaya döndüğünü, bütünlüklü bir planlama yapılmadığını söyleyen Dr. Şevkin, Türkiye Kömür İşletmelerindeki redevans (lisans hakkı) sözleşmelerinin bölük-pörçük düzenlendiğini, madenin bütünlüklü işletilmesinin, kömürün verimli kullanılmasının engellendiğini anlattı.

Yönetim yapılarındaki verimsizlik, liyakatsizlik, yozlaşma, yolsuzluk, uluslararası finans kuruluşlarının güdümündeki politikalar, planlama mantığının dışlanması, ulusal bir bilim ve teknoloji politikasının olmayışı gibi etkenlerin de ne yazık ki sağlıklı bir maden politikasının oluşmamasına engel çıkardığını vurgulayan Dr. Şevkin, “Ülkenin yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesi elbette tarafımızdan da olumlu karşılanmakta, ancak görüşülen teklifte vatandaşın yükü artarken, bazı firmalara devlet bütçesinden desteğin yanı sıra, muafiyet, süre uzatımı, vergi avantajı gibi adeta adrese teslim maddeler getirilmektedir” dedi.

“NE YAPSAK DA ŞİRKETLERİN ÖNÜNÜ AÇSAK MANTAĞI VAR”

Getirilen teklifle ‘bürokrasiden kurtaran, etkin olma, verimli olma, basitleştirme, çabuklaştırma’ gibi gerekçeler öne sürüldüğünü ama ne yazık ki denetim mekanizmasının gevşetildiği, cezaların caydırıcılıktan uzaklaşıp ödül hâline getirildiği, süre uzatımlarının verildiği düzenlemelerin göze çarptığını kaydeden Dr. Şevkin, şunları söyledi:

“Kanun teklifinde kamu yararı ise göz ardı edilmektedir. Öyle bir şekilde hazırlanmış ki bu kanun, sanki “Ne yapsak da şirketlerin önünü açsak, işini kolaylaştırsak?” mantığıyla hazırlanmış. Devlet denetimden ve vergiden vazgeçmiş, ayrıca tüketicilere yani vatandaşa somut bir yarar da getirmediği görülmektedir. Vatandaşın bu kanunda yararı nerededir? Doğrusu, bunu dinlemek isteriz kanun hazırlayıcılardan. Sanki bazı şirketlerin ihtiyaçlarını karşılamaya dönük, adrese teslim maddeler görmekteyiz. Kanun taslağı yurt dışında kurulan şirketlere mal varlığının devrinde KDV’yi kaldırıyor. “Borcu yoktur” yazısı istenmiyor ve bu durum kamu yararına aykırıdır. Devlet yeni yasayla “Borcunu öde de gel” diyemeyecek. Ama vatandaşa böyle bir şey söylenebiliyor mu? Bu kolaylık maalesef vatandaşa sağlanmıyor. Ayrıca madende ruhsat bitmiş olmasına rağmen Bakana 12 ay süre uzatım yetkisi verilmesi de diğer bakanlıkların bu hukuksuz uygulamayı gerçekleştirmesinin önünü açacaktır.”

“YABANCIYA İMTİYAZ”

Kanun taslağıyla Türkiye’de iş yapmak isteyen yabancı doğalgaz şirketlerinin 6 ay boyunca ‘Kamu İhale Kanunu’, ‘Türk Ticaret Kanunu’, nakdi sermaye ve kanuni yedek akçeye ilişkin tüm mevzuat ve düzenlemelerden muaf tutulacağını ifade eden Dr. Şevkin, “Sözkonusu 9. madde hem eşitlik ilkesine hem de hukuk devleti ilkesine aykırılık teşkil etmektedir. Skandal bir maddedir” dedi.

“PAHALI GAZ, DAHA PAHALI OLACAK!”

Kanun teklifinde tüm gaz ithalatının Kamu İhale Kurumu  (KİK) dışına çıkarıldığını, böylelikle kamu denetiminin yok sayılacağını dile getiren Dr. Şevkin, “Gaz ithalatımız zaten çok pahalı, kamu denetimi de ortadan kalkınca gaz fiyatının daha pahalı hale geleceği ortadadır. Ayrıca Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ve Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ’ye (TEDAŞ) tek başına kamulaştırma yetkisi verilmesi anlamsızdır. Maliye Bakanlığı’nın bu konuda görüşü alınmış mıdır?” Maliye denetiminden uzak bir kamulaştırma doğru mudur?” diye sordu.
“TEKLİF GERİ ÇEKİLSİN”
Dr. Şevkin, taslağın tamamen çekilerek ana kanun maddelerinin her birinin ayrı ayrı görüşülmesi, doğa, toplum ve kamu yararı düşünülerek, tüm bileşenlerin bir araya gelip ortak paydada buluştuğu bir kanun taslağı hazırlanması, yasa teklifinin tamamıyla geri çekilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

(VŞ)