Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2019 Ekim dönemi iktisadi yönelim istatistikleri ve reel kesim güven endeksini (RKGE) açıkladı. 2019 yılı Ekim ayında RKGE, bir önceki aya göre 2,1 puan artarak 100,9 seviyesinde gerçekleşti. Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, mevcut mamul mal stoku, mevcut toplam sipariş miktarı, sabit sermaye yatırım harcaması ve gelecek üç aydaki toplam istihdam miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, gelecek üç aydaki üretim hacmi, genel gidişat ve gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi.

2019 yılı Ekim ayında iktisadi yönelim anketi sonuçları, imalat sanayinde faaliyet gösteren bin 795 işyerinin yanıtlarının ağırlıklandırılıp toplulaştırılmasıyla elde edilerek değerlendirildi.
Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi (RKGE-MA) bir önceki aya göre 4,5 puan artarak 104,2 seviyesinde gerçekleşti. Son üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacminde bir önceki ayda azalış bildirenler lehine olan seyrin artış bildirenler lehine döndüğü görüldü. İç piyasa sipariş miktarında azalış bildirenler lehine olan seyrin zayıfladığı, ihracat sipariş miktarında ise artış bildirenler lehine olan seyrin güçlendiği gözlendi.

Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmeler ile mevcut mamul mal stoklarının seviyesinin mevsim normallerinin üzerinde olduğu yönündeki değerlendirmelerin zayıflayarak
devam ettiği görüldü.

Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi ve ihracat sipariş miktarında artış bekleyenler lehine olan seyrin zayıfladığı, iç piyasa sipariş miktarında azalış bekleyenler lehine olan seyrin ise artış bekleyenler lehine döndüğü gözlendi. Gelecek on iki aydaki sabit sermaye yatırım harcaması ve gelecek üç aydaki istihdama ilişkin artış yönlü beklentilerin güçlenerek devam ettiği görüldü.

Ortalama birim maliyetlerde, son üç ayda artış olduğunu bildirenler ile gelecek üç ayda artış olacağını bekleyenler lehine olan seyrin güçlendiği gözlendi. Gelecek üç aydaki satış fiyatı artış beklentilerinin de güçlenerek devam ettiği görüldü. Gelecek on iki aylık dönem sonu itibarıyla yıllık ÜFE beklentisi bir önceki aya göre 2,2 puan azalarak yüzde 16,2 seviyesinde gerçekleşti.

2019 yılı Ekim ayında, ankete katılan işyerlerinin yüzde 43,4'ü üretimlerini kısıtlayan faktör bulunmadığını belirtirken, yüzde 21,2'si talep yetersizliğinin üretimlerini kısıtlayan en önemli faktör olduğunu belirtmiş, onu sırasıyla hammadde-ekipman yetersizliği, işgücü yetersizliği, mali imkansızlıklar ve diğer faktörler izledi.

Son üç aydaki rekabet gücüne ilişkin gelişmeler değerlendirildiğinde, yurt içi piyasalardaki rekabet gücü ile Avrupa Birliği içindeki yurt dışı piyasalardaki rekabet gücüne ilişkin azalış yönlü değerlendirmelerin bir önceki döneme göre zayıfladığı, Avrupa Birliği dışındaki yurt dışı piyasalardaki rekabet gücüne ilişkin azalış yönlü değerlendirmelerin ise güçlendiği gözlendi.

İçinde bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda, bir önceki aya kıyasla daha iyimser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 13,2'ye, daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranı ise yüzde 17,3'e yükselirken, aynı kaldığını belirtenlerin oranı yüzde 69,5'e geriledi. (Öİ)