New York Times gazetesinde dün yayınlanan haberde 15 Temmuz başarısız darbe girişimi sonrasında onbinlerce Türk vatandaşı ve kimi yabancı uyruklu kişiler arasında  bir düzine kadar ABD vatandaşının Türkiye´de tutuklu olduğunu belirtildi.   

ABD´nin Türkiye´den vize başvuruları askıya alması üzerine gözler bu ülke ile yaşanan tutuklu ve gözaltına alınan kişilerle ilgili krizi gündeme getirdi.

ABD´nin Türkiye misyonunca yapılan açıklamada şöyle denilmişti:

"Son zamanlarda yaşanan olaylar, ABD Hükümetini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti´nin ABD Misyonunun tesisleri ve personel güvenliğine ilişkin taahhütlerini yeniden değerlendirmek zorunda bırakmıştır. Söz konusu değerlendirme sürecinde, Büyükelçiliğimiz ve Konsolosluklarımıza gelen ziyaretçi sayısını en aza indirgemek amacıyla, şu andan itibaren geçerli olmak üzere Türkiye´deki tüm ABD diplomatik misyonlarındaki göçmen olmayan vize hizmetleri askıya alınmıştır"

Ancak bu kararın ardında 15 Temmuz darbesinin ardından tutuklanan ABD vatandaşlarının yarattığı tepkilerin de yer aldığı akıllara gelmekte. Nitekim

New York Times gazetesinde dün yayınlanan "Türkiye´deki başarısız darbe girişiminin ardından Amerikalılar siyasi rehine olarak hapse atıldı " başlıklı haberde 15 Temmuz başarısız darbe girişimi sonrasında onbinlerce Türk vatandaşı ve kimi yabancı uyruklu kişiler arasında  bir düzine kadar ABD vatandaşının Türkiye´de tutuklu olduğunu belirtildi.

Başarısız darbe girişiminin parçası oldukları gerekçesiyle tutuklanan ABD´lilerin arasında "bir NASA bilimadamı ve bir kimya profesörünü"nün de bulunduğu belirtildi ve gözaltına alınanların çoğunun Fethullah Gülen ile bağlantılı olmakla suçlandığı kaydedildi. 

"Başkan Trump ve Başkan Yardımcısı Pence, Sayın Erdoğan´a bizzat yapılan çağrının yanı sıra, 78 Kongre üyesince imzalanan bir mektupla Türk hükümetine baskı yaptı. Ancak Amerikalı yetkililer, tahliyeleri sağlama konusunda başarısız bir görüntü sergiliyor. Tutuklamaların Türkiye açısından, Gülen´in Türkiye´ye iade edilmesine dönük bir koz olduğu görülüyor," ifadesinin de yer aldığı haberde şu ifadeler de yer aldı:

?Bay Erdoğan da bu şüpheyi geçen ay polis yetkilileri ile Ankara´da  yaptığı bir toplantıda  doğrular biçimde eğer ABD Bay Gülen´i iade ederse Amerikalı din adamı Andrew Brunson´I verebileceğini ifade etti.

Erdoğan Amerikalı yetkilileri ile yaptığı toplantıya atıf yaparak, ?Bize bir vaizi verin diyorlar, sizin elinizde de bir vaiz var siz de bize onu verin,? dediğini anlattı.

Cumhurbaşkanı Bay Gülen iade edilirse Brunson´un yargıdaki durumunu ele alacağını ve ?Onu bize verin, biz de sizinkinin durumunu yargıda gözden geçiririz ve onu size veririz,? dediğini ifade etti.

ABD BÜYÜKELÇİSİ DE TEPKİ GÖSTERMİŞTİ

Vize başvurularının askıya alınması gerekçesi  olarak yapılan açıklamada ?ABD Misyonunun tesisleri ve personel güvenliğine ilişkin taahhütlerini yeniden değerlendirmek zorunda bırakmıştır,? ibaresi ABD´nin Ankara Büyükleçisi Bass´ın gazetecilere yaptığı bir konuşmayla açıktan bağlantılı görülüyor.  VOA Amerika´nın Sesi internet sitesinde yer alan habere göre 29 Eylül´de Amerikan Senatosu´nca Afganistan´ın başkenti Kabil´e ataması onaylanan ABD´nin Ankara Büyükelçisi John Bass Türkiye´deki görev süresi dolmadan önce İstanbul´da bir grup gazeteciyle biraraya gelmiş, gazetecilerle yaptığı toplantıda özellikle önceki gün tutuklanan ABD İstanbul Başkonsolosluğu irtibat görevlisi Metin Topuz´la ilgili hükümete yakın medyada çıkan haberlere tepki göstermişti.

Hürriyet diplomasi muhabiri Barçın Yinanç´ın haberine göre Amerikan Büyükelçisi, ?Türk hükümetinde bazılarının bu davanın hakim önünde mahkemede takip edilmesi yerine yargılamanın basın organları aracılığıyla yapılmasını tercih etmiş olmalarından derin bir rahatsızlık duyuyorum. Bu bana adaletin değil daha çok intikam peşinde olmak gibi geliyor. Kendi anayasaları ve uluslararası anlaşmalarla hukukun üstünlüğü ilkesi ve demokratik normlara bağlılık bildirmiş ülkelerimizde bu ikisi arasında büyük bir fark vardır? demişti.

Bass, Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği tarafından ?Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek?, ?Devletin gu?venliği veya ic? veya dıs? siyasal yararları bakımından gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askeri casusluk maksadıyla temin etmek? ve ?Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek´´ suçlamasıyla tutuklanan ABD Başkonsolosluk çalışanının ?medyada yargılanmasından? rahatsızlık duyduğu ifade etmiş ve  ?Kendisine yöneltilen suçlamaların dayanıksız olduğuna ve bu suçlamaları destekleyecek delillerin ortaya çıkmayacağına inanıyorum? ifadesini kullanmıştı.

Toplantıya Cumhuriyet, Hürriyet, Posta, Akşam, Vatan ve diken.com.tr´den gazeteciler davet eden ABD Büyükelçisi neden bazı medya organlarının davet edilmediği yönündeki soruya ?Burada değiller çünkü onları temel gazetecilik etiğini izlemedikleri ve kurguyu tercih etmeleri nedeniyle medya temsilcileri olarak göremiyorum? yanıtını vermişti.