Yarın yapılacak olan ilk tur seçim için ülke genelinde yoğun güvenlik önlemleri alınması dikkat çekiyor. İlk tur yarın yapılacak ve her ne kadar 11 aday seçime katılsa da 4 aday arasından ikinci tura kalma şansı bulunan aşırı sağcı Marine Le Pen ile Emmanuel Macron gösteriliyor. Ama sürpriz bekleyen seçmenlerin de olduğu göz ardı edilmiyor. 67 bin seçim merkezini 57 bin polis, jandarma ve asker koruyacak. Paris´in Şanzelize Caddesi üzerinde Perşembe günü akşamı yapılan saldırı nedeniyle ülke gergin. Saldırganın daha önce polis tarafından bilinen, hapiste yatmış ve yabancı olması nedeniyle, yabancıları ülkede istemeyen aşırı sağcı Marine Le Pen´in yüzde 22 ile 24 arasında tahmini olarak oylarını arttırması bekleniyor.

İlk tur seçim için katılımın düşük olma olasılığı var. Zira olası terör saldırısından dolayı sandık başına gitmeyecek seçmenlerin olacağı düşünülüyor. Fransa Başbakanı Bernard Cazeneuve, güvenlik önlemlerinin en üst seviyeye çıkarıldığını ve seçime katılımın engellenmesini önlemeye çalıştıklarını açıklamış olmasına rağmen seçmenin üzerinde bir tedirginlik olduğu belirtiliyor. Seçim anketleri, aşırı sağcı Marine Le Pen ile liberal aday Emmanuel Macron´un yüzde 22 ile 25 arasında oy oranlarıyla ikinci tura kalma şanslarını yüksek gösteriyor. 

Fransa tarihinin en hareketli kampanyasını geride bırakan adaylar artık kozlarını sandıkta paylaşacaklar. Ülke genelinde 69 bin sandıkta 47 milyon seçmen oy kullanacak. Bir önceki cumhurbaşkanlığı seçimlerine oranla 900 bin yeni seçmen kaydı yapıldığı belirlendi. Oy kullanma işleminin tamamlanmasının ardından sandıklar yerel saatle taşrada 19.00´da, büyük illerde 20.00´de kapanacak. Bu dakikadan itibaren 7 Mayıs´ta yapılacak 2´nci tura kalacak iki isim belli olacak.

Terör ve belirsizlik gölgesi

Seçim kampanyasının bitimine yakın Paris´te Champs Elysees caddesi üzerinde IŞİD tarafından gerçekleştirilen saldırı, seçim ve sandık güvenliği tartışmalarını gündeme getirdi. Zaten belirsiz olan seçimlerden iki gün önce yaşanan terör saldırısıyla seçmenin kafası daha da karıştı. Elysee Sarayı´nda yapılan güvenlik zirvesinin ardından Başbakan Bernard Cazeneuve, "Hiçbir güç ülkemizdeki bu demokratik randevuyu engelleyemez" diyerek her türlü önlemi alacaklarını duyurdu.

Terör saldırısı ihtimali nedeniyle Paris´teki 400 sandık başta olmak üzere, ülke genelindeki 67 bin sandığın güvenliği 50 bin asker ve polis tarafından sağlanacak.

Aşırı sağın yeniden iddialı olduğu seçimlerde sandığa katılım oranı da sonucu belirlemede etkili olacak. Front National´in ilk kez ikinci tura kaldığı 2002´deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde katılım oranı yüzde 70´e gerilemişti. Ancak François Hollande´ın, Nicolas Sarkozy´ye karşı kazandığı 2012 seçimlerinde ise katılım yüzde 80´i aşmıştı.

Dört aday dört farklı Fransa modeli

Fransa´da ilk kez bu kadar çok adayın iddialı göründüğü bir seçim yaşanıyor. Her aday Fransa´nın terör, işsizlik ve AB ile ilişkiler gibi dev sorunlarına farklı çözüm önerileri getiriyor. Deyim yerindeyse dört aday, dört farklı Fransa modeli çiziyor. Ve her adayın önerdiği Fransa birbirini tamamlayan değil, tümüyle farklı bir ülke modeli içeriyor. Seçmen, daha çok kendi adayını desteklemenin yanı sıra, bir diğeri seçilmesin diyerek de sandığa gidecek. Bu nedenle katılımın yüksek olması bekleniyor.

Kim ne öneriyor?

Kampanyanın son günü yapılan anketler, Emmanuel Macron´u yüzde 22-24 puanla önde, Marine Le Pen´i yüzde 21-23 puanla hemen arkasında, François Fillon´u yüzde 20-21, Jean Luc Melenchon´u ise yüzde 19-20 puanla 3´üncü ve 4´üncü sırada gösteriyor. Seçimlerde yalnızca adaylar değil, Amerikan seçimlerinde anket firmalarının ters köşeye yatmasının ardından, ülkeyi anket kalabalığına boğan araştırma firmaları da büyük bir sınavdan geçecek.

Aşırı sağ lider Marine Le Pen, AB´den çıkmayı referanduma sunmayı öneren, Schengen sınırlarını kapatmayı ulusal sınırları yeniden kurmayı, terörle mücadelede sert polisiye önlemleri artırmayı, ekonomiyi ulusallaştırmayı, yasal göçmen sayısını azaltmayı, bütün radikal islamla ilişkili kurumları kapatma, terörle bağlantılı tüm yabancıları sınır dışı etmeyi, sağlık ve eğitimde sosyal devlet politikalarını uygulamayı, işsizlik sorununu ise "önce Fransızlara iş vererek" çözmeyi içeren bir program öneriyor.

Cumhurbaşkanı Hollande´ın "devamı" olarak nitelendirilen Emmanuel Macron ise, daha liberal bir model çiziyor, AB´ye daha güçlü devam etmeyi, memur sayısını daha da azaltmayı, işsizlik sorununu şirket sahiplerini güçlendirerek çözmeyi, göçmenlerin sınırlı kabulünü, sosyal yardımların azaltılmasını ve terörle mücadele ederken müslüman toplumun incitilmemesi gerektiğini savunuyor.

Ülkenin en büyük sağ partisi Cumhuriyetçiler´in (LR) adayı François Fillon, AB´ye devam edilmesini, memur sayısının 500 bin civarında azaltılmasını, devlet yapısının yeniden organize edilmesini, milletvekili ve senatör saysını azaltmayı, vergilerin indirilmesini, AB´de kalmayı, Rusya ve Suriye´yle daha yakın bir dış politika izlemeyi öneriyor.

Komünistlerin desteklediği seçimlerde en başarılı kampanyayı yürüten Jean Luc Melenchon ise, Fransa´nın artık 5´inci cumhuriyetle yönetilemeyeceğini ve devletin yapılanması da dahil pek çok işleyişin değişeceği "6´ıncı cumhuriyet"i savunuyor. AB´de kalmayı ancak Avrupa Sözleşmesi´nden ve NATO´dan çıkmayı, daha barışçıl bir Fransa devleti kurmayı, asgari ücreti ve emekli aylıklarını artırmayı, sosyal hakları genişletmeyi, çalışma saatlerini indirmeyi öneriyor.

 (İHA/HABER MERKEZİ)