Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, son yılların en yüksek enflasyon oranı ile karşı karşıya olunduğunu belirterek, "Bunda lokomotif sektörler olarak kabul ettiğimiz akaryakıt ve enerji fiyatlarındaki artışın etkisi çok büyük. Bu zamları geri almadan enflasyonda kısa zamanda ve kalıcı bir düşüş beklemek pek mümkün görünmüyor. Önümüzdeki aylar için kalıcı düşüş sağlamalıyız. Bu da zam yapmak yerine yapılan zamları geri çekerek gerçekleşir. Geçtiğimiz ay akaryakıta da, elektriğe de, doğalgaza da üçer kez zam geldi. Temel harcamalardaki bu zamlar vatandaşın da, esnafın da alım gücünü düşürüyor? dedi.
?Üretim maliyetleri enflasyonu yükseltiyor?
Üretim maliyetlerinin artmasının enflasyonu etkileyen en önemli neden olduğunu dile getiren Palandöken, ?Açıklanan enflasyon verileri maliyet enflasyonunu yansıtıyor. Üreticinin temel girdi fiyatlarındaki artış, üretim piyasasındaki dengesizlik maliyet enflasyonunun yaşanmasına neden oluyor. Buna suni zamların da etki ettiğini göz ardı edemeyiz. Geçtiğimiz ay birçok gıda maddesinin etiketlerinde gereksiz ya da normalin üzerinde fiyat artışı yapan fırsatçılar ile stokçular TÜFE´nin artmasında önemli bir rol oynuyor. Stokçuların ve fırsatçıların denetimleri sıklaştırılarak bu konuda duyarlılık artırılmalı. Sayın Cumhurbaşkanımızın da dediği gibi olağan dışı fiyat artışı görüldüğünde zabıta ekiplerine haber verilmeli. Enflasyon ve döviz kurlarının ateşinin düşürülmesi için topyekûn mücadele vermeliyiz? diye konuştu.
?Küçük esnaf poşet parasını dahi kazanamaz oldu?
Sokak aralarına kadar giren zincir marketlerin küçük esnafı her geçen gün yok ettiğini ve acil çözüm bulunmasının artık zorunluluk olduğunu belirten TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, ?Sokak aralarına kadar kuralsız olarak giren zincir marketler nedeniyle mahalle bakkalı başta olmak üzere küçük esnaf ayakta kalmakta zorlanıyor. Poşet parasını dahi kazanamayan küçük esnafın yok olmasına göz yumulmamalı. Spekülatörlere karşı susup küçük esnafın kar marjına göz dikileceğine büyüklerin zammına da kural getirilsin? dedi.
Binlerce bakkal ve küçük esnafın zincir marketler karşısında ayakta kalma mücadelesi verdiğini anlatan Bendevi Palandöken, ?Dövizdeki kuru bahane ederek unun fiyatlarını yüzde 60´ın üzerinde artıran spekülatörlere ses çıkarılmazken emeği ile çalışan bakkal ve fırıncının kar marjlarının sınırlandırılması adil değil. Mahalle esnafımız sayıları 30 bini geçen zincir marketler karşısında ayakta kalmak için mücadele edip sadece ekmek ve sigara satarak ayakta kalmaya çalışan başta bakkal ve diğer küçük esnafın korunması için acilen yeni yasal düzenleme yapılmalı. Daha önce küçük esnafı korumak için çıkarılan perakende sektörünü düzenleyen yasa yine küçük esnafı vurdu. Una, suya, elektriğe, mayaya ve yakıta yüzde 50-60 zamların yapıldığı bu ortamda ekmeğe yapılan zammın durdurulması fırıncı, bakkal ve diğer küçük esnafın gelirini kısarak vatandaşı koruma altına almak doğru bir uygulama değil. Son yapılan düzenleme ile kar marjları oldukça kısıtlanan özellikle bakkal esnafımız, sattığı ürünün poşet parasını dahi kazanamaz duruma geldi. Bir ekmekte bakkal esnafının kazandığı parada artık poşete gider oldu. En küçük sokak aralarına kadar giren zincir marketlerin artık açılış ve kapanışlarına mutlaka kural konularak küçük esnaf mutlaka korunmalıdır? diye konuştu.
?Bakkal poşet parasını dahi kazanamıyor?
Zincir marketler karşısında ayakta kalma mücadelesi veren bakkal esnafının sigara ve ekmek dışında bir satış yapmadığına dikkat çeken Palandöken, ?Bugün bir poşetin maliyeti 10-15 kuruş. Bazen de poşet yırtıldığı zaman bu bedel iki katına çıkıyor. Bakkal bir ekmek satışından bir poşet parası dahi kazanamıyor. Yeni düzenleme ile bakkalın sattığı ekmek ve sigaranın kar marjına sınır getirildi. Zincir marketler karşısında ayakta kalmaya çalışan küçük esnafın korunması gerekir. Çünkü küçüğü olmayanın büyüğü olmaz. Bu fidanlık kurutulmamalıdır. Bakkal esnafımızın sattığı sadece ekmek ve sigaradan başka bir şey değil. Bu ürünlerde de sürekli olarak kar marjları düşürülerek küçük esnaf yok ediliyor. Buna karşı esnafımızın girdileri her geçen gün artıyor. Ekmek ve sigaradan başka bir şey satamayan bakkal esnafımızın artık dayanma gücü kalmadı. Perakende sektörünün kuralları yeniden mutlaka konulmalı ve küçük esnafın yok olmasına göz yumulmamalı? şeklinde konuştu. (CO)
