DERLEMECİ OZAN ZAHİDE ESKİCİ
24.04.2019 10:30:44 1883 0

DERLEMECİ OZAN ZAHİDE ESKİCİ

Karacaoğlan, Dadaloğlu, Köroğlu, İlbeyli, Halit Araboğlu ve babası Kasım Eskici´nin izinden giden, hikâyeli türkü ve ağıtlar da okuyan, annesi ve amcasından da derlemeler yapan ozan Zahide Eskici, bestelediği türkülerini de seslendirmektedir. Cumali Karat

/resimler/2019-4/24/1031445813708.jpg***Ne zamandan beri şiir yazıyorsunuz?

---İlkokul 5. sınıftan bu yana şiir yazıyorum.

***Nasıl oldu peki, bunun bir anısı var mı?  

---Şöyle ki? 5. sınıfta iken bütün arkadaşların sınava girmişlerdi. Ben o gün evdeydim ve bu duruma çok üzülüyordum. Onlar okuyacak memur, öğretmen olacaklardı, ben evde kalacaktım. Cahil biri olarak yaşayacağıma üzülüyordum.  Bir taraftan televizyon izlerken, bir taraftan da okumadan ne olunabilir diye düşünüyordum. Karacaoğlan, Âşık Veysel gibi halk ozanlarımız o anda aklıma geldi. Gözleri görmediği hâlde Âşık Veysel´in çok büyük bir ozan olduğunu düşünmeye başladım. Rahmetli babam da aklıma geldi. O da hikâyeli türküler okurdu. Ozanlığı vardı, saygın bir insandı. Onu da göz önünde bulundurarak, ben de şair olabilirim diye düşünmeye başladım. O anda yanımda bulunan anneme, anne ben şair olabilir miyim? diye sordum. Annem de: ?Olabilirsin tabii kızım neden olamayasın? dedi. Hemen uzandığım yerden kalktım, çantamdan defter ve kalemi alarak şu dörtlüğü yazdım:

            Evimizin önü kavak,

                Yerden yere vurdu felek.

                Garezi nedir bilmem ki

                Güldürmedi beni felek.

                ***Babam ozandı, hikâyeli türküler söylüyordu dediniz? Bu konuyu açalım isterseniz biraz?.

---Dediğim gibi, rahmetli babam Kasım Eskici, Karacaoğlan, Dadaloğlu, Köroğlu, İlbeyli gibi adı duyulmuş ozanların yanı sıra, adı duyulmamış ozanların ve insanların da hikâyeli türkü ve ağıtlarını okurdu? Eskiden düğünlere oğlan evi tarafından akşamdan üç/dört kişi kınacı götürürlerdi. Oğlan evine verilen ceza gereği kınacılarla gelen ozana sabaha kadar hikâyeli türkü ve ağıtlar okutulurdu. Babam da bu kınacıların içinde birçok düğünlere gidip,  akşamdan gün ışıyıncaya kadar önce hikâyesini okuyup, sonra türkü ve ağıtlarını söylerdi. Bu ara 30 bardak kadar çay da içermiş. Babam, hikâyeli türkü ve ağıt okuma ortamında çok hassastı? Okuduğu zaman ses olmayacak, kapı açılmayacak, sessizlik hâkim olacaktı. Ayrıca babamın okuryazarlığı yoktu. Duyduğu türkü ve ağıtları beynine yazardı. Çok çabuk öğrenir ve bir daha unutmazdı. Babam kaval da çalardı. Daha biz doğmadan, babam saz öğrenmek istemiş, saz almış; etraftan: ?Sen bu sazı çaldıkça öbür dünyadaki ananın, babanın bağrını cırtıyorsun? (deşiyorsun)  dediklerinde saz çalmayı bıraktığını anlatırdı.    

***Ailede senden ve babandan başka edebiyat, müzik, folklor ya da sanatla ilgilenen oldu mu?

---Rahmetli annem Elif (Hanife) hanım da yaşanan olaylardan etkilenerek ağıt yakardı. Onun da okumuşluğu yoktu. O da kendi yazdığı ağıtları aklında tutardı. Onun da hikâyeli ağıtları vardı.  Ayrıca, okuryazar olan abim İsmail Eskici de hem kendi yazdıklarını, hem de birçok tanınmış, tanınmamış ozanlardan hikâyeli türküler ve ağıtlar okurdu babam gibi.

***Sizin aile halk edebiyatı ve halk bilim konusunda komple bir bütünlük taşıyor. Peki sen babanın, annenin, ağabeyinin yazdığı, okudukları türkü ve ağıtları derleyerek bir kitapta bir araya getirmeyi düşünmedin mi?

---Babamdan derleme yapmadım. Babamın sağlığında bir gün ölebileceğini düşünmeme gibi bir duygu vardı. Ama annemden, abimden ve komşulardan, bulunduğum civardan derlemeler yaptım. Derlemelerimi ?Gadasını Aldığım Hikâyeli Türküler ve Ağıtlar? (2017) ile Köroğlu´dan yaptığım derlemeleri de ?Köroğlu´nun Deli Tayı? (2018) adlı kitaplarda topladım.

/resimler/2019-4/24/1032084720391.jpg***Hikâyeli türküler ve ağıtlardan başka tür olarak farklı derlemelerin oldu mu?

---Hikâyeli türkü ve ağıtların yanı sıra mani, ninni, kına türküsü gibi derlemeler yaptım.    

***Nasıl yapıyorsunuz derlemelerinizi?

---Araştırıyorum, buluyorum. K.Maraş´ta ve Osmaniye´deilçelere ve köylere kadar gidip derleme yapıyorum.

***Derleme çalışmalarınızı sürdürecek misiniz?

---Mutlaka? Şiir, derleme, bilmece, çocuk oyunları, masal ve ayrıca da hikâye, deneme ve roman olarak kitap çıkarmayı düşünüyorum.  

---Derleme kitaplarının dışında yayımlanan kitaplarınız da oldu mu?

---?Aşkın Gözyaşları? (2003) ve ?Gadasını Aldığım Şiirler?(2017) adlarında şiir kitaplarımı yayınladım.  

***Şiirin sizin için anlamı ve önemi konusunda neler söylemek istersiniz?

---Şiir benim yaşamam biçimdir. Kısa ve öz böyle söyleyebilirim. Şiirsiz bir hayat düşünemiyorum.

***Şiirleriniz nerelerde yayımlandı?

 ---?Alkış?, ?Vesselam?, ?İlerdü? ve ?Şelale? adlarındaki dergilerde yayınlandı.

---Saz da çalıyor musunuz?

***Saz çalmayı, öğrenmeyi çok istedim ama köyde oturduğum için mahrum kaldım.

***Âşık bayramları gibi etkinliklere katılıyor musunuz?

---Evet katılıyorum.Âşıklar Bayramı, festivalleri gibi şiir etkinliklerine gidiyorum. Televizyon programlarına katılıyorum. Katıldığım etkinliklerde şiir, hikâyeli ağıtlar ve türküler okuyorum.

***Bestelenen ya da sizin bestelediğiniz türküleriniz oldu mu?

---Benim bestelediğim, henüz notasız olan türkülerim var. Katıldığım etkinliklerde bunları da okuyorum.

***Beste de yapıyorsunuz demek? Nasıl beste yapıyorsunuz? Bunun özel bir zamanı var mı?

---Bazen yazdığım şiirler bestelenmiş olarak geliyor. Yalnız kaldığım zamanlarda da bu tür çalışmalar yapıyorum.    

***Burda benzerlik taşıyoruz? Peki, bu tür çalışmalarınızdan kaset ve albümlere giren, TRT repertuarına alınanlar oldu mu?

---Gereken şekliyle ortaya çıkarmadığım için böyle bir şey yok.

***Bazı âşıklar rüyasında bade içtiğini söylerler, sizde de böyle bir şey oldu mu? Ayrıca, şiirlerinizde Kafkas ezgisel çağrışımı yaparcasına Aykız olarak tapşırıyorsunuz? Nerden geliyor bu Aykız?  

---Öyle bir bade içme olayım yok benim. Aykız mahlasını ise Öksüz Ozan (İhsan Öksüz) verdi.

***Yine aynı keza? Çıraklığınızı yaptığınız bir âşık, halk şiiri ve müziği konusunda yararlandığınız bir usta oldu mu? 

---Çıraklığını yaptığım bir âşık ya da ozan olmadı. Ben kendi kendimi yetiştirdim ve yetiştirmeye çalışıyorum. Yararlandığım bir usta da olmadı. Ne yaptımsa kendi kendime yaptım.

***Halk şiiri ve müziği dalında beğendiğiniz, etkilendiğiniz âşıklar, ozanlar, sanatçılar var mıdır?

---Rahmetli babam Kasım Bey başta olmak üzere, Karacaoğlan, Köroğlu, Âşık Veysel ve Halit Araboğlu gibi usta ozanlardan ve sanatçılardan etkilendim.

***Edebiyatın, halk biliminin sizin eğitim boşluğunuzu doldurduğu, yaşamınızda bir ikame olayı gerçekleştirdiği; halk şiiri ve derleme adına sizi bir yerlere taşıma uğraşında olduğu görülüyor? Şunu soracağım; çok istediğiniz hâlde neden ilkokuldan sonra eğitiminizi sürdüremediniz?  

---O zamanki koşulların getirdiği bazı nedenlerden dolayı okuyamadım.

***Son olarak söylemek istediğiniz bir şey var mı?  

?İnsana, sanata, sanatçıya değer veren sizin gibi nadide insanları ve Yeni Adana gazetesini Allah başımızdan eksik etmesin. Size çok teşekkür ederim.

 ***Şimdi bir canlı televizyon programında olsa neyse ama burda insanı utandırıyor bu durum. Biz sadece görevimizi yapmaya çalışıyoruz ve sanat tarihine hak eden isimler bırakmak istiyoruz. Ben de size teşekkür ederim ama bu nadide  ve eksik olmama konularını yazmayalım isterseniz?

---Yokk? Gerçek olan bu? Yazın lütfen.


Haber Kaynak : ÖZEL HABER

YÜREĞİR BELEDİYESİ OKULLARI YENİ DÖNEME HAZIRLIYOR

ÇOCUĞUNUZU 8 ADIMDA OKULA HAZIRLAYIN!

Birinci Sınıfa Başlayan Çocukların Okula Uyum Sürecinde Neler Yapılmalı?

BİLGİ EVLERİNE DEVAM EDEN 266 ÖĞRENCİ ÜNİVERSİTEYE YERLEŞTİ

Sınavlara Hazırlıkta Kayıt Dışı Kurumlara Dikkat!

ÇGC'DEN İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRÜNE ZİYARET

TEV'İN 2023-24 EĞİTİM YILI BURSLARI İÇİN BAŞVURU TARİHLERİ BELLİ OLDU!

SANKO Holding’den afete dirençli şehirler için tasarım kültürüne destek

LABEB, LAİK VE BİLİMSEL EĞİTİMİ SAVUNMAK İÇİN BİR ARAYA GELİYOR

CEGEM’den büyük başarı

SANKO ÜNİVERSİTESİNDE YÜZDE 100 DOLULUK ORANI SAĞLANDI

EĞİTİM-SEN'DEN BAKAN TEKİN'E ELEŞTİRİ

Yakın Doğu Üniversitesi Yapay Zeka geliştirdi

Uzm.Eğitim Danışmanı Gülbenk: “Depremzede Çocuklarla İletişim Özveri Gerektiriyor”

Adana Gençlik Merkezi’nde Permakültür Tarım etkinliği

Prof. Dr. Arıboğan:“Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler en parlak döneminde”

BİRİZ DAYANIŞMA DERNEĞİ,DEPREMZEDELERE YÖNELİK YAZ OKULLARI VE ATÖLYE ETKİNLİKLERİ BAŞLATTI

Tercihlerini ‘son dakikaya’ bırakan üniversite adaylarına öneriler

Antakyalı çocuklara bisiklet hediye edildi

"Yeni dünya, ‘çevreye duyarlı mühendis’ler istiyor!"

Prof. Dr. Süleyman İrvan:“İletişimin popüler meslekleri etkileyicilik ve deneyimleyicilik”

  • BIST 100

    9693,46%1,77
  • DOLAR

    32,58% 0,35
  • EURO

    34,75% 0,10
  • GRAM ALTIN

    2507,64% 0,95
  • Ç. ALTIN

    4181,01% 0,22
  • Cumartesi 24.8 ° / 13.8 ° false
  • Pazar 25.4 ° / 14.4 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Pazartesi 25.6 ° / 13 ° Güneşli