Trump´ın 8 Mart´ta resmileştirdiği ve bugünlerde   uygulanmaya başlanacağı duyurulan demir-çelik ithalatında yüzde 25, alüminyum ithalatında ise yüzde 10 olarak tespit edilen ek gümrük vergileri, Türkiye ekonomisini de yakından ilgilendiriyor.

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar Komisyonu üyesi Kazım Arslan da, ABD´nin yeni gümrük vergileri düzenlemesi nedeniyle Türkiye´nin yaşayacağı kaybı gündeme taşıdı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi´ye konuya ilişkin yazılı soru önergesi yönelten CHP´li Arslan, Türkiye´nin çelik ihracatını etkileyecek ABD´nin vergi düzenlemesine karşı neler yapılabileceğini sordu. Çelik, Zeybekçi´ye yönelttiği sorularda, Türkiye´nin ABD´den yaptığı ?pamuk? ithalatına dikkat çekerek, örneğin karşı hamle olarak pamuk ham maddesinde gümrük vergisi artışı yapılabileceğini hatırlattı.

Sanayici kökenli Denizli Milletvekili Arslan, Amerika´nın Sesi´ne de yaptığı açıklamada, ?ABD´nin yeni düzenlemesiyle çelik ihracatımıza ciddi şekilde ek vergi yüklemesi getirilmektedir. Bu ek vergi yüküne karşılık çelikle neredeyse aynı düzeyde yani 519 milyon dolarlık ithalat yaptığımız Amerikan pamuğu ithalatına ek gümrük vergisi konacak mı merak ediyoruz. Hükümetin, ABD´nin çelik hamlesiyle kendi iç piyasasını koruma adımına karşılık Türkiye´yi korumak için hangi reçeteyi öngördüğünü bilmek istiyoruz? dedi.

 ?Türk sanayicisi için tehlike çanları çalıyor? görüşünü aktaran Arslan, Hükümetin örneğin çelik ihracatında ABD dışındaki alternatif pazarlara yönelmek için B planı hazırlığı olup olmadığını öğrenmek istediklerini kaydetti. Trump´un yeni gümrük vergi düzenlemesini ilan etmesi üzerinden günler geçmesine rağmen hükümetten bu konuda herhangi bir kapsamlı değerlendirme gelmediğini vurgulayan Arslan, oysa ABD Başkanı Trump´ın aldığı karar ile Türk ekonomisindeki dış ticaret dengesini etkileyeceğini belirterek, buna ilaveten dolarda yaşanan yükselişi de hatırlattı.

ABD Doları´nın bugünkü kur itibariyle 4 Türk Lirası civarında seyir etmeye başladığını kaydeden Arslan, Türkiye´nin demir-çelik sanayii açısından ABD´nin ek gümrük vergileriyle birlikte yükselen dolar kuru hesaba katıldığında ciddi sıkıntılar olabileceği uyarısında bulundu. Bu çerçevede hükümetin konuya acilen önlemler olarak müdahale etmesi gerektiğini ifade eden Arslan, Bakan Zeybekçi´ye de sorduğu ?525 milyon dolarlık köşeli demir çubuk ihracatındaki ek vergi yüküne karşılık 519 milyon dolarlık ithalat yaptığımız Amerikan pamuğuna ya da uçak malzemesi ithalatına ek gümrük vergisi konulması öngörülmekte midir? Pamuk ithalatı için alternatif pazarlar araştırılmakta mıdır ya da yerli pamuk üretiminin özendirilmesi için yeni politikalar geliştirilecek midir?? sorularını yineledi.

TEPAV´ın analizi: ?Pamukta başka kaynak ülkelere yönelmek mümkün?

Bu arada Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırmaları Vakfı (TEPAV) da, ABD´nin demir-çelik ve alüminyum maddeleri ithalatına getirdiği ek vergilere ilişkin yazılı değerlendirme notu hazırladı.

TEPAV analisti Ayşegül Taşöz Düşündere´nin hazırladığı kapsamlı analiz değerlendirmesinde, ABD´nin 2016 yılındaki demir-çelik ve alüminyum sektöründe gerçekleştirdiği ithalat tablosu da paylaşılıyor.

Bu analiz değerlendirmeye göre; 2016 yılı verileri itibarıyla; ABD, demir-çelik ve alüminyum sektörü genelinde 73 milyar dolarlık ithalat yaparken, vergiler konusunda listelenmiş ürünler özelindeyse 38 milyar dolarlık ithalatıyla en büyük ithalatçı ülke konumunda.

Türkiye ise, demir-c?elik ve alüminyum sektöründe yaklaşık 1,3 milyar dolarlık ihracatıyla Amerika´nın en büyük 13. ithalat ortağı olarak görünüyor. Türkiye, gümrük vergisi getirilen ürünlerde ABD ile ticaret yürüten ülkeler sıralamasında ise 10. sırada bulunuyor. Ek vergiler bakımından Türkiye´nin yaklaşık 1,2 milyar dolarlık ihracatı etkilenecek gözüküyor.

TEPAV´ın değerlendirmesinde, ABD ve Türkiye arasındaki ticari ilişkiler bakımından ?bağımlılık ilişkisi? de inceleniyor. Türkiye´nin pamuk konusunda ABD dışı kaynaklara yönelebileceği vurgulanarak, şu tespitte bulunuluyor: 

?Amerika hiçbir ürünün ihracatında Türkiye´ye yüzde 50´den fazla bağımlı olmadığını göstermektedir. Diğer yandan Amerika´nın Türkiye´ye ihracatında en çok öne çıkan ilk üç ürün yaklaşık 2 milyar dolar ile uçak/hava taşıtları, 650 milyon dolar ile hurda ve 495 milyon dolar ile pamuk olarak sıralanmaktadır. En büyük balon büyüklüğüne sahip uçak/hava taşıtlarında, Türkiye´nin ithalatının neredeyse yarısını Amerika´dan karşıladığı görülmektedir. Hurdalarda bu oran daha düşükken, pamukta uçaklara yakın bir oranla yüzde 42´lik bir pay söz konusudur. Pamuğun başka kaynaklardan da temin edilebileceği düşünüldüğünde, Amerikan kararına karsı Türkiye´nin Amerikan pamuğu ithalatını zorlaştıracak tedbir alabileceği görülmektedir.?